آیا امام زمان فرزندی به نام «صالح» دارد؟
در دعای زیبای ندبه، یکی از کنیه‌هایی که حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه) را با آن می خوانیم کنیه «اباصالح» است و در لغت این لقب «پدر صالح» معنا می شود.
یکی از سۆالاتی که پیرامون امام عصر (عجل الله تعالی فرجه) به ذهن می رسد این است که آیا امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) فرزندی به نام صالح دارند که او را «اباصالح» می خوانیم و یا دلیل دیگری برای دادن این کنیه به حضرت وجود دارد؟

معنای لغوی «اباصالح»
کلمه "اب" در لغت عرب به معنای پدر آمده است. بدین جهت برخی از مردم تصور می کنند که عبارت اباصالح در حالت ترکیبی باید به معنای پدر صالح باشد تا معنی و مفهوم جمله صحیح گردد.
برای رفع این شبهه برخی از مۆمنین هم در مقام جواب برآمده و چنین اظهار داشته اند که: چون امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) با تشکیل زندگی خانوادگی، فرزندی به نام صالح دارند، بدین جهت او را با کنیه اباصالح می خوانیم. به نظر می رسد که اینگونه جواب ها از حقیقت پرده برنمی دارد، چون راهی برای درک چگونگی زندگی امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) و پی بردن به این موضوع که آیا آن حضرت به طور یقین فرزندی به نام صالح دارند یا نه، وجود ندارد.

این سخن صحیح نمی باشد زیرا:
اوّلا: با جستجو و تفحّص در میان کنیه های نقل شده برای حضرت مهدی (علیه السلام) در کتابهای معتبر، چنین کنیه ای نقل نشده است، بلکه به نظر میرسد این کنیه بر اثر کثرت استعمال در میان مردم، معروف شده است، و در بعضی از مجلاّت و کتابها که در پاسخ از این سۆال مطالبی گفته شده است، بیشتر جنبه های ذوقی و استحسانی، با احتمالاتی بدون ذکر سند و دلیل در نظر گرفته شده است، مثلا: گفته شده است که این کنیه ممکن است از آیه شریفه (وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِنم بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الاَْرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّــلِحُونَ) گرفته شده باشد.

و یا می گویند: چه مانعی دارد که ما به آن حضرت بگوئیم أبا صالح یعنی پدر تمام نیکی ها و خوبی ها؟ وممکن است برخی استدلال کنند به احادیثی که در آنها واژه أبا صالح و صالح بکار رفته است.
در کتاب من لا یحضره الفقیه چنین آمده است: «امام صادق(علیه السلام)فرمود: هرگاه راه را گم كردى صدا بزن یا صالح! یا بگو: یا أبا صالح راه را به ما نشان دهید، خداوند شما را رحمت كند».
ممکن است کنیه ابا صالح بدین جهت باشد که امام زمان (علیه السلام) پدر و مجری اصلاح جامعه است، یعنی او تنها کسی است که به اذن خدا جامعه بشری را اصلاح خواهد نمود.

امّا مرحوم مجلسی (رحمه الله) در حکایات و داستانهای اشخاصی که امام زمان (علیه السلام) را دیدهاند «قضیهاى را از پدرش نقل میكند و او نیز از شخصى بنام امیر اسحاق استرآبادى كه چهل مرتبه با پاى پیاده به حجّ مشرّف شده بود نقل می كند كه در یكى از سفرهایش قافله را گم كرد و متحیّر با حالت عطش و بىآبى مانده بود، سپس صدا زد یا صالح یا أبا صالح ما را راهنمایى بفرما، ناگاه شخص سوارهاى را از دور دید كه آمد و او را راهنمایى كرد و به قافله اش رساند، وى میگوید: پس از آن قضیّه من متوجه شدم كه او حضرت مهدى(علیه السلام) بوده است.»
روشن است که این قضیه ارزش علمی و استدلالی ندارد، و صرفاً داستانی بیش نیست، زیرا معلوم نیست که شخص مورد نظر واقعاً امام (علیه السلام) را دیده باشد.

ثانیاً: با توجّه به معانی مختلف کلمه «أب» در لغت عرب که تنها به معنای پدر نیست، بلکه به معنای صاحب و غیر آن نیز آمده است، و همچنین در روایتی از رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) آمده است که فرمود: «من و على پدران این امتیم»، می توان استفاده نمود که مقصود از این کنیه معنای پدرِ فرزندی به نام صالح نیست، بلکه أبا صالح یعنی کسی که افراد صالح و شایسته در اختیار دارد.

و نیز ممکن است کنیه ابا صالح بدین جهت باشد که امام زمان (علیه السلام) پدر و مجری اصلاح جامعه است، یعنی او تنها کسی است که به اذن خدا جامعه بشری را اصلاح خواهد نمود.

 

القاب و صفات و کنیه هایی که برای پیامبر اسلام و اهل بیت آن حضرت در روایات و دعاها به کار رفته است هر کدام معنی و مورد خاصی دارند، مثلا کلمه «امین» که یکی از القاب معروف پیامبر اسلام (صلی الله علیه واله) است به طور یقین به خاطر امانتداری و امین اسرار و اموال مردم بودن به آن حضرت گفته شده است.

هدف از به کار بردن کنیه «اب» و «ام» برای افراد، اثبات پدر یا مادر بودن آن اشخاص است نسبت به مضاف الیه شان، مانند ابوالحسن (پدر حسن)، ابو جعفر (پدر جعفر)، ام داوود (مادر داوود)، لکن از نظر لغت عرب این طور نیست که کلمات یاد شده (اب و ام) همیشه به معنای پدر و مادر باشد، بلکه گاهی به معنای صاحب و مالک و کنه و اساس شی ء می باشد مانند: ابوالفضل، ابوتراب، ام القری، ام الفساد و امثال آن که به طور یقین هیچ کدام آنها در معنای پدر و مادر به کار نرفته است.

چون حضرت ابوالفضل (علیه السلام) پسری به نام فضل نداشته است که ابوالفضل – در این مورد – به معنای پدر فضل باشد. امیرالمومنین (علیه السلام) نیز فرزندی به نام تراب نداشته است که آن حضرت پدر تراب باشد و همچنین است کلمه ام القری که کنیه معروف شهر مکه است، چرا که شهر مکه فرزندی نداشته است که مادر آن باشد.
بنابراین با عنایت به مطالب فوق و احتمالات متعدّد، نمی توان از این کنیه بر ازدواج و داشتن فرزند برای آن حضرت استفاده کرد.

مرحوم مجلسی (رحمه الله) نیز در این رابطه داستانی در بحار الأنوار نقل کرده است،، در حالیکه با رجوع به آن احادیث و دقّت در آنها معلوم میگردد، صالح یا أبا صالح نام جنّی است که مأموریت دارد تا اشخاص گمشده را هدایت و راهنمایی کند

امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) را چه وقت «اباصالح» بخوانیم؟
شکی نیست که وقتی با خداوند متعال مناجات می کنیم و نیازها و احتیاجات خود را به محضر مقدسش عرضه می داریم همسو و متناسب با نیازمان نام ها و صفات مقدس او را بر زبان می آوریم. مثلا در مقام طلب مغفرت از ساحت مقدس خداوند متعال او را «یا غفار» و در مقام طلب نمودن روزی حلال و فراوان با کلمه «یا رزاق»، و در مقام درخواست ثبات قدم و استوار و پایدار ماندن در راه حق او را با جمله یا «مقلب القلوب و الابصار» و امثال آن می خوانیم.

بنابراین برای اجابت دعا و قبولی مناجات با خداوند متعال، راه و رمز و اوقات و ساعات خاصی وجود دارد که پیامبر اکرم (صلی الله علیه واله) و اهل بیت آن حضرت آنها را در میان احادیث و روایات معتبر به ما تعلیم فرموده اند به گونه ای که حتی دعای صبح و شام و دعای اول و آخر هفته و ماه و سال و چند و چون آن را هم یاد داده اند حال باید دید که دعای معروف گم شدگان در صحرا و بیابان را که در روایات آمده است و همچنین کنیه معروف اباصالح (عجل الله تعالی فرجه) را در کجا و چه وقت باید خواند؟

از امام باقر (علیه السلام) و همچنین از امام صادق (علیه السلام) روایت کرده اند که فرمود: «اذا ضللت فی الطریق فناد «یا صالح» او «یا ابا صالح» ارشدنا الی الطریق رحمکم الله» «اگر در دشت و صحرا از جاده منحرف شده و راه گم کردید پس «صالح» و یا «اباصالح» را صدا کن و بگو: «ای صالح» و یا بگو «ای اباصالح» ما را دریابید و راه را بر ما نشان دهید، خداوند شما را رحمت فرماید.» ( محدث نوری، نجم الثاقب، ص 405، انتشارات مسجد جمکران.)

و روی همین اساس است که علمای ربانی و مۆمنین پیرو اهل بیت (علیهم السلام) در جلسات و اجتماعات معنوی و پر شورشان، آن هم نه فقط در حال گم شدن در دشت و صحرا، بلکه در همه گمراهی های فکری و عملی و علمی و نابسامانی های مادی و معنوی در غیبت کبری، امام زمان اباصالح (عجل الله تعالی فرجه) را به کمک و یاری می طلبند.
منابع:
مۆسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)
سایت شیعه نیوز
کتاب مناجات منتظران، دکتر سید محمد بنی هاشم

tebyan.net

قسم دو نوع است:

الف: قسم براى انجام یا ترک کارى در آینده.

ب: قسم براى اثبات یا نفى چیزى. نوع اول: اگر قسم بخورد که کارى را انجام دهد یا ترک کند مثلا قسم بخورد که روزه بگیرد، یا سیگار نکشد، چنان چه عمداً مخالفت کند، باید کفّاره بدهد؛ یعنى یک بنده آزاد کند، یا ده فقیر را سیر کند، یا آنان را بپوشاند، و اگر اینها را نتواند باید سه روز پى در پى، روزه بگیرد. نوع دوم: کسى که براى اثبات یا نفى چیزى قسم مى‏خورد، اگر حرف او راست باشد قسم خوردن او مکروه است و اگر دروغ باشد حرام و از گناهان بزرگ است ولى کفاره قسم را ندارد. ولى اگر براى این که خودش یا مسلمان دیگرى را از شر ظالمى نجات دهد، قسم دروغ بخورد اشکال ندارد بلکه گاهى واجب مى‏شود.

سوال: اگر کسی قسم ناحق بخورد عواقب آن چه خواهد بود؟

منظور از عواقب قسم ناحق ممکن است دو معنا باشد:

1- عاقبت به معنای حکم شرعی و فقهی.

2- عاقبت به معنای اثر وضعی و این اثر وضعی ممکن است آثار دنیوی یا اخروی باشد و ظاهرا منظور سۆال کننده همین معنا است.

1- حکم شرعی

قسم دو نوع است:
الف: قسم براى انجام یا ترک کارى در آینده.
ب: قسم براى اثبات یا نفى چیزى.

نوع اول: اگر قسم بخورد که کارى را انجام دهد یا ترک کند مثلا قسم بخورد که روزه بگیرد، یا سیگار نکشد، چنان چه عمداً مخالفت کند، باید کفّاره بدهد؛ یعنى یک بنده آزاد کند، یا ده فقیر را سیر کند، یا آنان را بپوشاند، و اگر اینها را نتواند باید سه روز پى در پى، روزه بگیرد.

نوع دوم: کسى که براى اثبات یا نفى چیزى قسم مى‏خورد، اگر حرف او راست باشد قسم خوردن او مکروه است و اگر دروغ باشد حرام و از گناهان بزرگ است ولى کفاره قسم را ندارد. ولى اگر براى این که خودش یا مسلمان دیگرى را از شر ظالمى نجات دهد، قسم دروغ بخورد اشکال ندارد بلکه گاهى واجب مى‏شود امّا اگر بتواند توریه کند؛ یعنى: موقع قسم خوردن طورى نیّت کند که دروغ نشود بنا بر احتیاط واجب باید توریه نماید؛ مثلا اگر ظالمى بخواهد کسى را اذیت کند و از انسان بپرسد که او را ندیده‏اى؟ و انسان یک ساعت قبل او را دیده باشد، می تواند بگوید او را ندیده‏ام به این قصد که از پنج دقیقه پیش ندیده‏ام[1].
 
2- آثار و عواقب قسم دروغ
در نکوهش قسم ناحق و دروغ و آثار و پیامدهای آن احادیث فراوانی داریم که به نمونه هایی از آن اشاره می کنیم:

1. از امام محمد باقر (علیه السلام) نقل شده که فرمودند: در کتاب علی (علیه السلام) آمده: قسم دروغ و قطع رحم موجب این می شود که خانه ها از اهلش خالی شوند (کنایه از ویرانی خانه ها یا فقر و تنگدستی صاحبان آنها است؛ یعنی خانه ها خالی از رزق و برکت می شوند) و موجب سنگینی رحم می شود؛ یعنی انقطاع نسل.[2]

2. از امام جعفر صادق (علیه السلام) روایت شده: هر کس سوگند یاد کند در حالی که می داند دروغ است با خدا مبارزه کرده است.[3]

3. در حدیثی قدسی نیز از قول خداوند متعال چنین نقل شده است: کسی که مرا در معرض سوگندهای دروغ قرار می دهد به رحمت من نمی رسد.[4]

4. از امام جعفر صادق (علیه السلام) روایت شده که او از پدران بزرگوارش و آنان از پیامبر (صلی الله علیه و آله) روایت کرده اند که در حدیث مناهی یکی از عواقب قسم دروغ را غضبناک بودن خداوند متعال هنگام ملاقات با بنده برشمرده است مگر این که توبه کند.[5]
 
سوال: کسی که مجبور شد دست روی قرآن بگذارد و قسم دروغ بخورد، حکمش چیست؟ و چگونه باید جبران کند؟

همانطور که در پاسخ سوال قبل توضیح دادیم قسم خوردن دو نوع است و قسم دروغ خوردن در صورت دوم  که در پاسخ سوال قبل ذکر کردیم، گاهی در دادگاه نزد حاکم است، گاهی در خارج از دادگاه در مکالمات و تعاملات روزمره خود با دیگران است. اگر کسی در تعاملات روزمره خود با دیگران قسم دروغ بخورد فقط مرتکب حرام شده و گنه‌کار می‌باشد حکم و عذابش بیان شده است. اما اگر در این فرض، در دادگاه نزد حاکم قسم دروغ بخورد علاوه بر حرمت و عذاب اخروی که بیان شده دارای اثرات و تبعات حقوقی و قانونی خاص می‌باشد که اینک با استناد به مواد قانونی مرتبط، تبعات حقوقی آن‌را بیان می‌کنیم.
 
تبعات قسم دروغ از دیدگاه حقوقی
مطابق ماده 649 قانون تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده، هر کس در دعوای حقوقی یا جزایی که قسم متوجه او شده باشد، سوگند دروغ یاد نماید به شش ماه تا دو سال حبس‌ محکوم خواهد شد.

همچنین وفق مفاد ماده 650 همان قانون، هر کس در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد (چون شاهد، قبل از ادای شهادت باید قسم بخورد جز حقیقت چیزی نگوید، از این رو وقتی شهادتش دروغ باشد طبیعتاً قسم او نیز دروغ خواهد بود.) به سه ماه و یک روز تا دو سال حبس و یا به یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.

علاوه بر مجازات‌های ذکر شده برای کسی که قسم دروغ خورده، اگر قسم دروغ یا شهادت دروغ او سبب اثبات اتهام و ایجاد آسیب بدنی، جانی یا خسارت مالی به سبب اجرای حکم برای شخصی شود ولی پس از اجرای حکم، دلیل اثبات کننده جرم باطل گردد، مانند آن‌که در دادگاه مشخص شود که مجرم، شخص دیگری بوده یا این‌که جرم رخ نداده است به استناد ماده 163 قانون مجازات اسلامی، کسانی که ایراد آسیب یا خسارت مذکور، مستند به آنان است، اعم از ادا کننده سوگند، شاکی یا شاهد حسب مورد به قصاص یا پرداخت دیه یا تعزیر مقرر در قانون و جبران خسارت مالی محکوم می‌شوند.

گفتنی است؛ سوگندی اعتبار دارد که یکى از اسمای خداوند متعال باشد؛ مثل خدا یا اللّٰه، همچنین اگر به برخى از اوصاف خداى سبحان قسم بخورد که معمولاً از آن صفت خداى سبحان اراده مى‌شود، یا قرینه‌اى به کار ببرد که مراد او را بفهماند، قسم صحیح است. بنابراین قسم به مقدسات دیگر مثل قرآن و پیامبر و ائمه اطهار (علیهم السلام) احکام قسم را ندارد؛ (رساله توضیح المسائل (فاضل لنکرانی ره)، ص 489) یعنی اگر با این اسم‌های مقدس قسم بخورد چیزی بر عهده او نمی‌افتد و واجب نیست به قسمش وفا کند. همچنین اگر قسم خود را شکست بر او کفاره قسم واجب نمی‌شود.

البته، اگر به این مقدسات در مکالمات روزمره قسم بخورد و قسمش دروغ باشد، همانند قسم دروغ به اسم پروردگار، دارای حرمت و عذاب اخروی خواهد بود. برای نجات از عذاب اخروی و بخشیده شدن گناه قسم دروغ، چه به اسم خداوند باشد چه به مقدسات دیگر، باید توبه و استغفار نمود.
 
پی نوشتها:
[1]  توضیح المسائل مراجع، ج ‏2، ص 623
[2]  وسائل الشیعه ، ج 23 ، ص 202
[3] وسائل الشیعه ، ج 23، ص 203 .
[4] وسائل الشیعه ، ج 23 ، ص 268 .
[5] وسائل الشیعه ، ج 23 ، ص 267 .

منابع:
 اسلام کوئیست
وسائل الشیعه ، ج 23
توضیح المسائل مراجع، ج ‏2
رساله توضیح المسائل (فاضل لنکرانی ره)
تبیان

شاید در وهله اول باورش سخت باشد اما باید گفت که این اتفاق افتاده، شیطان با وجود تمام دشمنی هایی که با انسان دارد زبان به نصیحت حضرت نوح  گشوده و او را از سه موضع برحذر داشته است. شیطان و انجام عملی که برای آن قدر و منزلتی بزرگ برشمرده اند یعنی نصیحت کردن، شاید دور از ذهن باشد اما این اتفاق افتاده! امام جعفر صادق علیه السلام مى‏فرمود: «بر شما باد به نصیحت از براى خدا در خلق آن جناب؛ زیرا كه هرگز تو او را ملاقات نخواهى كرد به عملى كه از آن بهتر باشد».(تحفة الأولیاء(ترجمه أصول كافى)/ج‏3/523)

نصیحت زمانی سودمند خواهد بود که از جانب کسی باشد که بر انسان و شرایط و موقعیت او شناخت کافی داشته باشد، شیطان نیز انسان را به خوبی می شناسد و از کم و کاستی های او به خوبی خبر دارد، لاجرم نصایحش سودمند انسان خواهد بود.

سخن‏ شیطان به حضرت نوح كه مرا در سه جا یاد كن‏
جابر از امام باقر (علیه السلام) نقل مى‏كند كه فرمود: چون نوح براى نفرین به قومش خدا را خواند، شیطان نزد او آمد و گفت: اى نوح! تو را نزد من حقى است، مى‏خواهم عوض آن را بدهم. نوح گفت: به خدا سوگند كه براى من بسیار ناگوار است كه حقى بر تو داشته باشم، آن حق چیست؟ گفت: آرى، تو نزد خدا به قوم خود نفرین كردى و آنان را غرق ساختى و كسى نماند كه من گمراهش كنم، و من در راحتى هستم تا اینكه نسل دیگرى به وجود آید و آنها را گمراه سازم. نوح گفت: چگونه مى‏خواهى به من عوض بدهى؟ شیطان گفت: مرا در سه جا یاد كن كه در آن سه جا به بنده از هر وقتى نزدیك‏ترم: هنگامى كه غضب كردى مرا به یادآور و هنگامى كه میان دو نفر قضاوت مى‏كنى مرا به یادآور و هنگامى كه با زنى همنشین شدى و كسى با شما نبود، مرا به یاد آور. (الخصال/ترجمه جعفرى/ج‏1/167)

شیطان در سه جا به بنده نزدیکتر است
1)‌ هنگام غضب، رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله فرمود: غضب ایمان را فاسد كند چنان كه سركه عسل را. میسر گوید: خدمت امام باقر علیه السّلام از غضب سخن به میان آمد. حضرت فرمود: همانا مرد غضب میكند و تا داخل دوزخ نشود، هرگز راضى نگردد (تا مرتكب گناهى نشود خشمش تسكین نیابد) پس هر كس بر مردمى خشمگین شد، و ایستاده بود، باید فورى بنشیند، تا پلیدى شیطان از او دور شود، و هر كس بر خویشاوندش غضب كند باید نزدیك او رود و تنش را مس كند (مثلا دست به دست او ساید) زیرا خویشاوند هر گاه مس شود آرامش یابد.

علماء اخلاق براى چاره و علاج غضب دو راه علمى و عملى ذكر كرده‏اند. راه علمیش آنست كه بنده خدا تفكر كند در آیات و اخبارى كه در مذمت غضب و خشم و ستایش عفو و حلم و كظم غیظ وارد شده است و راه عملیش آنست كه: چون خشمگین شود، اعوذ باللَّه من الشیطان الرجیم بگوید و با آب سرد وضو بگیرد یا غسل كند و اگر ایستاده است بنشیند و اگر نشسته دراز كشد و اگر بر فامیل و خویشاوندش غضب كرده نزدیك او رود و دست ببدن او گذارد. (أصول الكافی / ترجمه مصطفوى/ج‏3/412)

2) قضاوت میان دو نفر، امام علی علیه السلام در باره كسى كه در میان مردم عهده دار منصب قضاوت‏ شود ولى شایسته آن نباشد می فرماید:مبغوض ترین مردم نزد خداوند دو كس‏اند: انسانى كه خداوند او را به حال خود واگذاشته، تا جایى كه از راه راست منحرف شده، به سخن آمیخته با بدعت و دعوت به گمراهى دل خوش نموده است.او فتنه‏اى است براى فتنه جویان، ره گم كرده‏اى است از راه روشن گذشتگان، گمراه كننده كسانى است كه به وقت زنده بودن او یا پس از مرگش از او پیروى كنند، هم بار گناهان‏دیگران را به دوش كشد، و هم گروگان خطاهاى خود باشد.و دیگر انسانى است كه انبوهى از نادانى را در خود جمع كرده، و در میان جاهلان امت جهت فریبشان مى‏شتابد در تاریكى‏هاى فتنه‏ها مى‏تازد، و نسبت به مصالحى كه در پیمان صلح است نابیناست.

انسان نماها دانشمندش دانند در حالى كه بى‏دانش است. از آغاز وقتش را صرف انباشتن چیزهایى كرده كه اندكش از بسیارش بهتر است، همین كه از آب گندیده سراب شد، و امور بیهوده را روى هم انباشت، به ناحق بر كرسى قضاوت میان مردم مى‏نشیند، تا بیان مسایلى را كه بر دیگران مشتبه شده به عهده گیرد! چون با مسأله مبهمى روبرو شود آراء بى‏فایده و بى‏پایه‏اش را به میدان آورده، قاطعانه حكم مى‏كند. از این رو در برابر شبهات به مانند مگسى در تارهاى سست عنكبوت گرفتار است، این بى‏مایه نمى‏داند رأیش بر صواب است یا بر خطا؟ اگر حكمى به صواب راند مى‏ترسد بر خطا باشد، و چون به خطا حكم كند امیدوار است كه راه صواب رفته باشد. در امواج جهالتهایشان گم شده، با دیده كور در تاریكى‏هاى نادانى راه پوید، هیچ امر مشتبهى را قاطعانه بر اساس دانش حل نمى‏كند. (نهج البلاغه/ترجمه انصاریان/75)

3) هم نشینی با زنی تنها، محمد طیار گوید: «وارد مدینه شدم و به جستجوى یك اتاق اجاره‏اى پرداختم تا وارد خانه دو اتاقه‏اى شدم كه میان آنها درى وجود داشت و زنى در آن خانه زندگى مى‏كرد. آن زن گفت: این اتاق را اجاره مى‏دهم.گفتم: این دو اتاق به هم راه دارد و من هم جوان هستم.آن زن گفت: من آن در را میان خودمان قفل مى‏كنم. آن‏گاه وسایلم را به آنجا منتقل كردم و به آن زن گفتم: در را قفل كن.زن گفت: از آنجا روح به سراغ من مى‏آید. آن را رها كن.گفتم: نه، من و تو مرد و زن جوان هستیم، در را قفل كن.زن گفت: تو در اتاقت بنشین من نزد تو نمى‏آیم و نزدیكت نمى‏شوم.و از قفل كردن در خوددارى كرد؛ از این رو من نزد امام صادق علیه السلام رفتم و در این باره از وى سۆال كردم.امام علیه السلام فرمود: از آنجا جابه‏ جا شو؛ زیرا هرگاه مرد و زن در اتاقى خلوت كنند، سومین آنها شیطان است.» (منابع فقه شیعه(ترجمه جامع أحادیث الشیعة)/ج‏24/149)

سخن آخر از زبان لقمان حکیم به فرزندش که  فرمودند: فرزندم نصیحت را بپذیر و به آن عمل كن كه نصیحت نزد عاقل از عسل ناب شیرین تر است.

منابع:
1)      منابع فقه شیعه (ترجمه جامع أحادیث الشیعة)/ج‏24
2)      نهج البلاغه / ترجمه انصاریان
3)       أصول الكافی / ترجمه مصطفوى/ج‏3
4)     الخصال / ترجمه جعفرى/ج‏1
5)     تحفة الأولیاء (ترجمه أصول كافى)/ج‏3
تبیان

چه کسانی مورد خشم خدا هستند؟ و بخشیده نمیشوند

چه کسانی مورد خشم الهی هستند؟ چه کارهایی کردند که مورد خشم الهی قرار گرفتند که ما باید از آن کارها اجتناب کنیم؟

مهم‌ترین عامل غضب الهی
یکی از مهم‌ترین عوامل غضب الهی کفر است. یعنی پنهان کردن حقایقی که انسان نباید آنها را مخفی کند .

دومین عاملی که سبب خشم الهی می‌شود و ما باید از آن دوری کنیم دروغ بستن به خدا و دروغ شمردن آیات الهی است. آیا مخاطب این سخن فقط مشرکان صدر اسلام هستند یا ممکن است در میان ما هم کسانی باشند که مخاطب این باشد و به خدا دروغ ببندند؟

یکی از آیاتی که نشان می‌دهند که دروغ بستن به خدا چقدر خطرناک است، آیه 21 سوره مبارکه «انعام» است که می‌فرماید: «وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ کَذِبًا أَوْ کَذَّبَ بِآیَاتِهِ إِنَّهُ لاَ یُفْلِحُ الظَّالِمُونَ»؛ چه کسی ظالم‌تر از آن است که به خدا دروغ می‌بندد یا آیات الهی را تکذیب می‌کند؛ بدانید که ستمکاران کامیاب نمی‌شوند. کسی که در زندگی ستم کند به سعادت و خواسته‌های مادی و معنوی خود نمی‌رسد.

خداوند در آیه 17 سوره مبارکه «یونس» نیز می‌فرماید: «فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ کَذِبًا أَوْ کَذَّبَ بِآیَاتِهِ إِنَّهُ لاَ یُفْلِحُ الْمُجْرِمُونَ»؛ کسی که به خدا افترا می‌بندد مجرم است و انسان‌های مجرم در زندگی کامیاب نیستند.

همچنین در آیه 32 سوره میارکه «زمر» می‌فرمایند: «فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن کَذَبَ عَلَى اللَّهِ وَکَذَّبَ بِالصِّدْقِ إِذْ جَاءهُ أَلَیْسَ فِی جَهَنَّمَ مَثْوًى لِّلْکَافِرِینَ»؛ پس کیست ‏ستمگرتر از آن کس که بر خدا دروغ بست و [سخن] راست را چون به سوى او آمد دروغ پنداشت آیا جاى کافران در جهنم نیست؟

دروغ بستن به خدا انکار توحید است. یکی از مصادیق روشن دروغ بستن به خدا شرک است یعنی کسی که برای خدا شریک و همتا قائل باشد. در جامعه چه کسانی برای خدا شریک قائل هستند؟ فقط مشرکان صدر اسلام به عنوان مشرک محسوب نمی‌شوند.

دروغ شمردن آیات الهی انکار نبوت است. شرک، ظلم است. دروغ بستن به خدا شرک است و شرک یک ظلم است اما این چه ظلمی است و معنای ظلم چیست؟ عدل از نظر لغت یعنی هر چیزی را در جای خود نهادن و ظلم هم یعنی چیزی را جای خود قرار ندادن.

شرک ظلم است اما ظلم اعتقادی است. عقیده به شریک و همتا برای خدا اعتقاد به چیزی است که وجود ندارد.

لقمان، پسرش را موعظه می‌کرد و می‌گفت که مشرک نشو و برای خدا همتا قائل نشو. شرک ظلم بزرگی است و این نوع شرک اعتقادی است.

خداوند در آیه 6 سوره مبارکه «فتح» می‌فرمایند: «وَیُعَذِّبَ الْمُنَافِقِینَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْمُشْرِکِینَ وَالْمُشْرِکَاتِ الظَّانِّینَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ عَلَیْهِمْ دَائِرَةُ السَّوْءِ وَغَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ وَلَعَنَهُمْ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَهَنَّمَ وَسَاءتْ مَصِیرًا»؛ و [تا] مردان و زنان نفاق‏‌پیشه و مردان و زنان مشرک را که به خدا گمان بد برده‌‏اند عذاب کند بد زمانه بر آنان باد و خدا بر ایشان خشم نموده و لعنتشان کرده و جهنم را براى آنان آماده گردانیده و [چه] بد سرانجامى است.

ظالم‌ترین افراد/ کسانی که در پیشگاه الهی بخشیده نمی‌شوند
شرک موجب غضب خداست و آن قدر شرک در زندگی خطرناک است که قابل آمرزش نیست. سایر گناهان را ممکن است خداوند حتی بدون توبه هم بپذیرد. اگر کسی از گناهان کبیره اجتناب کند گناهان صغیره‌اش را خدا می‌آمرزد ولیکن مشرک را خدا نمی‌آمرزد مگر اینکه از شرک توبه کند.

کسی که مشرک شود به خدا دروغ بسته است بنابراین مشرک ظالم‌ترین انسان است و مشرک کسی است که برای خدا همتا قائل می‌شود.

گناهانی چه کسانی بخشیده می‌شود؟
توحید محبوب‌ترین چیز نزد خدا و شرک خطرناک‌ترین گناه نزد خدا است. اگر کسی در زندگی موحد باشد سایر گناهانش قابل آمرزش است اما مشرک سبب خشمی است که هیچ‌گاه آمرزیده نمی‌شود مگر اینکه توبه کند.

امام علی(ع) در خطبه 176 نهج‌البلاغه می‌فرمایند: سه مدل ظلم داریم؛ یک ظلمی است که خدا نمی‌آمرزد، یک ظلمی است که خدا از او رها نمی‌کند و ظلمی که خدا طلب نمی‌کند اما ظلمی که خدا نمی‌آمرزد شرک است.

شرک فقط مختص افراد بت‌پرست است یا ممکن است امروز هم شرکی حتی در جوامع اسلامی وجود داشته باشد؟

انواع شرک
در جوامع اسلامی آیا مشرک پیدا می‌شود؟ دو نوع شرک داریم؛ شرک جلی و شرک خفی. شرک جلی این است که انسان در اعتقاد بگوید خدا دو تا است. شرک خفی هم آن است که اگر کسی از انسان جباری اطاعت کند مطیع اوست و مشرک است که این شرک عملی است.

بسیاری از کسانی که ایمان آورده‌اند هم مشرک هستند. کسی که از شیاطین انس و جن اطاعت می‌کند و زیر بار طاغوت برود مشرک است و جامعه‌ای که پذیرای حکومت‌های طاغوت‌ امروز است مشرک هستند.

اگر کسی از حزب سیاسی اطاعت کند در حالی که باید از حق دفاع کند دچار شرک خفی شده است. شرک خطرناک‌ترین چیز برای جامعه اسلامی است.

از نمونه این شرک‌ها این است که بگوییم اول خدا و دوم شما به دادم رسیدید که این شرک است چرا که در همه حال باید خدا را یاد کرد. خدا برای انجام کار واسطه می‌‌آورد اما نباید واسطه الهی را به جای خداوند ستایش کرد. خداوند واسطه‌ساز و واسطه‌سوز است.

اینکه خداوند گناهان کوچک را می‌آمرزد در مورد گناهانی است که حق کسی را ضایع نکرده و به کسی ظلم نکرده است. خداوند حق خود را زودتر می‌بخشد اما اگر کسی به دیگری ظلم کرد خداوند او را نمی‌بخشد تا وقتی که آن فردی که حقش ضایع شده او را بیامرزد.

امیدواریم خداوند متعال ما را مورد عفو، عنایت و برکت خود قرار دهد.

منبع:farsnews.com

مهمترین زیارتگاههای کربلا و حومه آن
حرم امام حسین(علیه السلام)، که به همراه حرم ابوالفضل العباس(علیه السلام) و فضاهای پیرامون این دو جایگاه، هسته مرکزی شهر را تشکیل می دهند. حرم مطهر بیش از دو متر از سطح شهر پایین تر است؛ از این رو تعداد زیادی پله زائران را از دروازه ها به درون صحن هدایت می کند.
ساختمان کنونی حرم از ساخته های دوره صفوی و عثمانی و قاجار است. حرم مطهر از گنبدی بزرگ و مطلاّ تشکیل شده که بر روی گنبد خانه ای وسیع و چندین رواق و یک مسجد بزرگ و صحنی فراخ است که تمامی این مجموعه را در بر می گیرد. گنبد طلا از ساخته های دوران صفویه است و طلاکاری آن به دستور آغامحمدخان قاجارانجام گرفته است.

در زیر گنبد، ضریح نقره ای و بزرگ و چند ضلعی قرار دارد که قسمت عمده فضای گنبدخانه را اشغال کرده و درون آن قبر مطهر امام حسین(علیه السلام) و دو فرزندش علی اصغر و علی اکبر جای دارد. در سمت شرق ضریح مطهر حضرت، فضایی است که در جنوب آن پنجره ای نقره ای قرار دارد. اینجا آرامگاه قسمت اعظم شهیدان واقعه کربلا است که همگی آنان پیرامون آن پنجره و فضاهای اطراف پراکنده و مدفون هستند.
قتلگاه: جایگاهی است در نزدیکی آرامگاه حبیب بن مظاهر اسدی که بنابر گفته روایات، امام حسین(علیه السلام) در آنجا به شهادت رسید و بعدها به جایگاه کنونی منتقل شد و دفن گردیده اند.
تلّ زینبیّه: در فاصله 20 متری از سمت غرب صحن مطهّر، تپه ای به ارتفاع 5 متر وجود دارد که امروزه بر روی آن اتاقی ساخته شده است، این تپّه به نام «تلّ زینبیّه» یا تپّه حضرت زینب(علیها السلام) مشهور است و بنا به نقل مورّخان، تپّه ای بوده است که در روز عاشورا حضرت زینب بر روی آن می رفته و از سیر وقایع جنگ آگاهی می یافته اند.
حرم منوّر و پاک ابوالفضل العباس(علیه السلام): این حرم در فاصله 350 متری شمال شرقی حرم امام حسین(علیه السلام)قرار گرفته و دارای قبّه و بارگاه شکوهمندی است که جسد پاک این سردار رشید و یار وفادار امام حسین(علیه السلام) را در بَرگرفته است. ساختمان دارای گنبدی طلایی است که بر روی گنبد خانه ای کوچکتر از حرم امام حسین(علیه السلام) قرار دارد. گِرداگرد قبر مطهّر را چهار رواق و صحن فراخ و وسیعی به همراه ایوان زیبا در برگرفته است. ضریح زیبای آن حضرت به دستور مرحوم آیة الله العظمی حکیم در سال 1965 میلادی در اصفهان ساخته شد.
آرامگاه حبیب بن مظاهر اسدی: او یکی از شهدای روز عاشورا است که در سن 80 سالگی به یاری امام حسین(علیه السلام) شتافت و شهید گردید و در فاصله 10 متری از ضریح مطهر و در رواق جنوب غربی مدفون است و دارای ضریح کوچکی است.
آرامگاه سید ابراهیم مجاب: وی امام زاده والا مقام و عظیم الشأن و دارای نسل مبارکی است. او ابراهیم فرزند محمّد العابد فرزند امام موسی بن جعفر(علیه السلام) است که در این بقعه مطهّر دفن شده است و بنا به نوشته مورّخان، بسیاری از سادات و بزرگان پیرامون او مدفونند. آرامگاه او در رواق حرم مطهّر و در گوشه شمال غربی آن است.
مشاهیر مدفون در حرم: در سرتاسر صحن و حجره های گرداگرد آن و رواقها، بسیاری از بزرگان در طول تاریخ دفن شده اند، برخی از این حجره ها به نام شخصیتی که در داخل آن دفن شده، مشهور است؛ همچون آخرین مقبره ای که در جنوب سمت مشرق قرار دارد و مدفن بسیاری از علمای دین می باشد که مشهورترین آنها مرحوم آیة الله میرزا محمّد تقی شیرازی است که در سال 1920میلادی، رهبری انقلاب مردم بر ضدّ دولت انگلیس را بر عهده داشت. از دیگر مشاهیر مدفون در این بقعه مطهر، میرزا محمّد تقی خان امیر کبیر است که پس از به قتل رسیدنش در کاشان، به کربلا منتقل و در مقبره ای در رواق شرقی حرم مطهر دفن گردید، همچنین قاجاریه نیز در رواق شمالی، دارای مقبره ای هستند که جمعی از آنان در آنجا مدفونند.
خیمه گاه: در جنوب صحن مطهّر امام حسین(علیه السلام) و در فاصله 250 متری واقع است. (بنا به نقل مورّخان، محلّ برافراشته شدن خیمه ها و چادرهای سید الشهدا(علیه السلام) و یاران او بوده است). امروزه جایگاه خیمه ها را با ساختمانسازی به تصویر کشیده اند.
مقام حضرت مهدی(علیه السلام): در میان نخلستانهای کرانه رودخانه فرات که این شاخه رودخانه به نام «نهر علقمه» مشهور است، از شمال کربلا می گذرد و آن جایگاهی است منسوب به حضرت حجّت(علیه السلام) که مردم در آن به نماز می پردازند.
حُرّ: و آن شهرکی است در جنوب غربی کربلا که در فاصله 9 کیلومتری از شهر واقع شده و نام آن برگرفته از نام حرّ بن یزید ریاحی است. او در روز عاشورا یکی از فرماندهان لشکر عبیدالله زیاد بود ولی بعدها توبه کرد و به لشکر حق پیوست و تا پای جان ایستاد و به شهادت رسید و در این موقعیّت دفن گردید. امروزه آرامگاه او، که از ساخته های شاه اسماعیل صفوی است، دارای صحن و رواق و گنبد کاشی کاری است و مؤمنان فوج فوج به زیارت قبرش می شتابند.
آرامگاه الأخرس بن الکاظم(علیه السلام): وی محمد ابن أبی الفتح أخرس، از نوادگان حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام)است که بقعه اش در حومه کربلا، در محله ای به نام «الأبتر» قرار دارد.
آرامگاه ابن حمزه: وی نواده امیر المؤمنین و از امام زادگان والا مقام است. آرامگاهش در آغازِ بزرگراه کربلا  ـ  طویریج قرار دارد.
آرامگاه عون بن عبدالله: در نسبت این امام زاده تردیدهایی وجود دارد که آیا وی همان عونی است که در کربلا شهید شد و یا نواده امام حسن(علیه السلام) است؟ امروزه وی دارای بقعه و بارگاه باشکوهی در 11 کیلومتری شمال غربی کربلا و در آغاز بزرگراه کربلا ـ بغداد می باشد. این امام زاده بسیار مورد توجّه مردمان عراق و دارای نذر مجربی است: از این رو همواره مزار او مملو از زائر و نذورات آنان است.
آرامگاه طفلان مسلم: این آرامگاه در راه کربلا ـ  بغداد، در حومه شهر مسیّب قرار دارد.
این دو کودک به نامهای محمّد و ابراهیم، فرزندان حضرت مسلم ابن عقیل هستند که پس از شهادت پدرشان به شهادت رسیدند، آرامگاه این دو کودک صحن و سرای باشکوهی داشته و بر قبر هر یک گنبد و ضریحی قرار دارد.
آرامگاه ابن هاشم: وی از نوادگان حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام)است که در سال 745هـ.ق. وفات یافت و آرامگاهش امروزه در کویری واقع در شمال غربی کربلا می باشد. قبر او دارای صحن و سرای بزرگی است و در میان اعراب بیابان گرد بسیار معروف است و آنان همواره بدو پناه آورده و نذر می کنند.
آرامگاه ابن فَهْد حِلّی: او از فقهای امامیّه است و قبرش در غرب خیابان «باب القبله» درون مسجدی به نام او قرار دارد.
حسینیّه های کربلا: با توجّه به این که کربلا شهری زیارتی است و سالیانه صدها هزار مسلمان از سرتاسر کشورهای شیعه نشین برای زیارت به این شهر مقدّس مشرّف می شوند، از این رو بسیاری از مردم شهرهای گوناگون به ساختن حسینیّه و زائرسرا پرداخته اند که مهمترین حسینیّه ها از آنِ ایرانیان است; همانند حسینیّه تهرانیها، اصفهانیها، مازندرانی ها، قمی ها و آذربایجانیها، و ده ها حسینیّه دیگر که قسمت عمده این مراکز در سالهای اخیر منهدم و ویران گردیده است.
مدارس دینی کربلا: کربلا دارای حوزه علمیّه کهن و مهمّی است; از این رو مدارس دینی فراوان در کربلا دیده می شود که مهمترین آنها عبارتند از: مدرسه هندیّه، مدرسه حسن خان، مدرسه آیة الله بروجردی، مدرسه بادکوبه، مدرسه کریم خان، مدرسه مجاهد، مدرسه بُقعه، مدرسه حسینیّه، مدرسه شریف العلما، مدرسه سلیمیّه و…
منبع: hadj.ir

 محل تولد حضرت محمد (ص) در مکه
خانه ‏ای را که رسول خدا(ص) در آن متولد شده، با نام ‏«مولد النبی‏» می‏ شناسند. این مکان در نزدیکی مسجد الحرام و در انتهای باب صفا قرار دارد.محل تولد پیامبر (ص) در ابتدای شعب ابی طالب قرار داشته و همینک در فاصله محل میلاد تا مسعی سنگ فرش است.
در تاریخ آمده است که وقتی رسول خدا(ص) به مدینه هجرت کرد، این خانه در اختیار عقیل، فرزند ابو طالب بود و پس از آن در اختیار اولاد و نوادگان وی قرار داشت. بعدها خیزران، همسر هارون، آن را خریداری کرد.

مسلمانان این خانه را گرامی می‏داشتند و به ویژه در شب تولد پیامبر(ص) مراسمی در آنجا برگزار می‏کردند. در پی روی کار آمدن دولت سعودی، همزمان با خراب کردن این قبیل اماکن، محل مولد النبی هم تخریب شد.
تنها با اصرار شیخ عباس قطان شهردار وقت مکه و درخواست وی از ملک عبد العزیز قرار شد تا در آنجا کتابخانه‏ ای بنا کنند که امروزه به نام‏ «مکتبة مکة المکرمه‏» شناخته می‏شود.در حال حاضر بر سر در این مکان تابلوئی با عنوان «مکتبة مکة المکرمه‏» نصب است.

منبع: fardanews.com

 تصاویر ذیل محراب امیرالمومنین در مسجد کوفه را نمایش می‎دهد.

 

 

 

 

 

على علیه السلام پس از خاتمه جنگ نهروان و بازگشت به كوفه در صدد حمله به شام بر آمد و حكام ایالات نیز در اجراى فرمان آن حضرت تا حد امكان به بسیج پرداخته و گروه‌هاى تجهیز شده را به خدمت وى اعزام داشتند.

مسجد كوفه ابتدا توسط حضرت آدم (ع) ساخته شده و پس از مسجدالحرام، قديمي‌ترين مسجد جهان است. در كتب اسلامي آمده كه اينجا محل زندگي حضرت نوح (ع) و مكان ساختن كشتي او بوده است.

مسجد كوفه يكي از قديمي‌ترين مساجد تاريخ اسلام است كه در اواسط قرن هفتم ميلادي بنا شد. اين مكان يكي از چهار مسجد مهم براي شيعيان پس از مسجدالحرام، مسجدالنبي و مسجد قبا است كه در ۱۲ كيلومتري شمال شهر نجف واقع شده است.

به گزارش جنوب نیوز، گفته مي‌شود مسجد كوفه ابتدا توسط حضرت آدم (ع) ساخته شده و پس از مسجدالحرام، قديمي‌ترين مسجد جهان است. در كتب اسلامي آمده كه اينجا محل زندگي حضرت نوح (ع) و مكان ساختن كشتي او بوده است.

مسجد كوفه، محل دفن «مسلم بن عقيل» پسر عموي امام حسين (ع) است كه پيش از واقع كربلا در اين شهر شهيد شد. «هاني بن عروه» و «مختار ثقفي» از ديگر شخصيت‌هاي بزرگ تاريخي و مذهبي هستند كه در اين مسجد به خاك سپرده شده‌اند. مكان‌هاي خاصي در مسجد مشخص شده‌اند كه محل نماز گزاردن امام سجاد (ع) و امام جعفر صادق (ع) از آن جمله‌اند.

مساحت كنوني اين بنا حدود 11 هزار مترمربع است‌، چهار مناره و دو در اصلي دارد. گذرگاه‌هاي طاقدار اين مسجد‌، ستون‌هايي از جنس مرمر دارد كه از شهر «حيره» به اين منطقه آورده شده‌اند و هريك 20 متر طول دارند. مساحت كل مسجد حدود 100 مترمربع است.

«كرسول» تاريخ‌شناس و كارشناس معماري اهل كشور انگليس، طراحي اين مسجد را كه بر پايه ستون‌هاي متعدد بنا شده، يادآور «آپادانا»ي ايران مي‌داند.

اين مسجد در سال‌هاي طولاني، مراحل مختلفي را پشت سر گذاشته و تغييرات زيادي داشته است. كاشي‌كاري‌هاي آن يادگاري حكومت صفويان در قرن هفدهم و هجدهم ميلادي است. 28 برج دايره‌وار ديوارهاي خارجي ساختمان را دربرگرفته‌اند. گفته مي‌شود قدمت اين برج‌ها كه ريشه‌اي دو متري در دل خاك دارند، به زمان صدر اسلام مي‌رسد. حفاري باستان‌شناسان نشان مي‌دهد كه اين برج‌ها هم توسط مجموعه ديگري از ستون‌ها در زير زمين‌ حمايت مي‌شوند.

آخرين تحولي كه در معماري مسجد كوفه پديد آمد، در سال 2010 رخ داد و چهره‌اي جديد به آن بخشيد. براي تزيين اين بنا از طلا و ديگر سنگ‌هاي قيمتي مانند الماس و ياقوت استفاده شد و گوشه‌گوشه آن با نام حضرت علي (عليه‌السلام) مزين شد. در همين دوران براي محراب محل شهادت مولا علي ‌بن ‌ابي‌طالب ضريحي مطلا نصب شد كه در ساخت آن از نقره‌، ياقوت و الماس هم استفاده شده است. در جاي‌جاي ديوارهاي مسجد آيات قرآن با طلا و به خط كوفي نقش بسته است. گنبد مسجد كوفه هم از جنس طلا ساخته شده است.

سنگ‌هاي مرمر اين مسجد از يونان وارد شده‌اند و از جنس همان سنگ‌هايي هستند كه در كعبه به كار رفته‌اند. فرش‌هاي ايراني با نقش‌ونگار خيره‌كننده‌شان زير پاي زائران اين مكان مقدس خودنمايي مي‌كنند.

در قسمت جنوبي مسجد كوفه، ويرانه‌هاي دارالاماره امويان ديده مي‌شود كه ديواره‌هايي به عرض چهار متر مساحت 170 مترمربعي آن را دربرمي‌گرفته‌اند. در معماري اسلامي‌، دارالخلافه درست پشت محراب واقع مي‌شد و دليل آن، ورود راحت‌تر به مسجد، بدون رد شدن از ميان صف‌هاي نمازگزاران بوده است. اين دارالاماره كه معماري آن به سبك قلعه‌هاي ساساني بوده، در سه دوره تاريخي بازسازي شده و مورد استفاده قرار گرفته است. اولين دوره آن در زمان فتح عراق به‌دست مسلمانان، دومين دوره در زمان حكومت امويان و سومين آن، در عصر عباسيان بوده است.

در متون اسلامي از امام علي (ع) كه مسجد كوفه را به‌عنوان محل خلافت خود برگزيد، نقل شده كه گفته‌اند: اي مردم كوفه، خداوند متعال چيزي به شما عطا كرد كه به هيچ كسي نداده است؛ مسجد و عبادتگاه شما را برتري داد كه در آن خانه آدم (ع)، نوح (ع)، ادريس (ع) و مصلاي حضرت ابراهيم (ع) و برادرم خضر (ع) و مصلاي من است. اين‌ مكان يكي از چهار مسجد بافضيلت است كه روز قيامت شبيه شخص مُحرِمي كه لباس پوشيده، آورده مي‌شود و براي اهل خود و نمازگزارش شفاعت مي‌كند. زماني خواهد آمد كه اين مسجد، مصلاي حضرت مهدي (ع) و هر مومني خواهد شد و هيچ مومني باقي نخواهد ماند، مگر اين‌كه در اين مسجد نماز مي‌خواند يا در آرزوي آن است. اگر مردم بركت آن را مي‌دانستند از چهارگوشه جهان حتي با كشيدن خود روي برف و يخ، به اين مسجد مي‌آمدند.

منبع: حج

یکی از ختم های بسیار مهمی که مورد توجه بزرگان دین است ، ختم صلوات می باشد که هر دردمندی به آن متوسل می شود ، به روی او باب عافیت و رحمت گشوده می گردد ، چنان که رسول خدا (ص) فرمود : هر که روزی بر من صلوات فرستد حق تعالی در عافیت را بر روی او بگشاید و حاجت معنوی و مادی ، دنیایی و اخروی او به حرمت صلوات بر محمد (ص) و آل محمد برآورده می شود .

ختم به معنی پایان دادن به هر کاری است که ابتدا و انتهایی دارد. و ختم صلوات نیز به همین معنی است، چنان که اگر کسی قرآن کریم را از اول تا آخر تلاوت کند، گویند قرآن را دوره کرده است که تعبیر دیگر آن ختم کردن قرآن است.

 پاسخ تفصیلی
یکی از مسائل اسلامی، مسئله دعا است که گاهی با هدف رسیدن به خواسته ها انجام می گیرد، اما باید بدانیم که برای رسیدن به هدف از طریق دعا، شرائطی وجود دارد. گاهی یکی از شرائط آن است که ذکر یا دعای خاصی را باید به مقدار عددی معین خواند تا نتیجه بخش باشد که از آن به دستور عددی تعبیر می شود. باید توجه داشت که گرچه این اعمال از مستحبات شمرده می شوند اما برای حصول نتیجه سهل انگاری در حفظ عدد ممنوع است؛ زیرا از امام صادق (ع) رسیده که فرموده است: بدانید اسماء الله به منزله گنجینه اند و عدد به منزله محدوده آن، اگر اندکی بیشتر و یا کمتر پا را پس و پیش بگذاری به گنج نخواهی رسید.[۱]

صلوات بر محمد و آل محمد دارای فضیلت فراوان است. و در فضیلت آن همین بس که خداوند آن را از کارهای همیشگی خود و فرشتگان قلمداد می فرماید: «ان الله و ملائکته یصلون علی النبی…».[۲] و به مؤمنان نیز دستور می دهد که آن را از برنامه های خویش قرار دهند، «… یا ایها الذین آمنوا صلوا علیه و سلموا تسلیما».[۳]

از کارآمدی صلوات این است که در اجابت دعا نقش بسزایی دارد به طوری که گفته اند صلوات فرستادن بر محمد و آل او در اول و آخر دعا باعث اجابت است.[۴] و از امامان (ع) رسیده است که: در ترازوی خدا چیزی سنگین تر از صلوات بر محمد و آل محمد نیست.[۵]

گاهی در تأثیر صلوات برای رسیدن به حاجت موارد زیر مطرح و نقش آفرین است:

 ۱٫ صلوات با صیغه و شکل خاص: مثلاً اگر کسی تصمیم دارد که قبل از مردن توفیق دیدار حضرت مهدی (ع) را پیدا کند صلوات با این شکل را انجام دهد: «اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم».[۶]
 
۲٫ گاهی عدد خاصی مطرح است: مثلاً اگر کسی بخواهد به شصت حاجت برسد که سی تای آن حاجت دنیایی و سی تای آن حاجت اخروی باشد صلوات فوق را صدبار بفرستد که عدد صد نقش دارد، یعنی نباید کمتر و یا بیشتر باشد.[۷]

در اینجا و مانند آن است که کلمه «ختم صلوات» معنی پیدا می کند؛ یعنی صلوات فرستنده، در صورتی ختم صلوات را انجام داده که یک دوره صلوات صدتایی را به پایان رسانده باشد. در هر صورت بر اساس روایات فرستادن صلوات دارای ثمرات فراوانی است که در بعضی روایات عدد خاصی معین شده است ولی در اکثر روایات عدد خاصی معین نشده است و تعیین عدد خاص در اختیار انسان است که می تواند به صورت نذر یا قسم، عدد خاصی را بر خود لازم و واجب نماید یا بدون آن به صورت استحباب برای رسیدن به هدفی، تعداد معینی را انتخاب کند یا برای ترویج آن در جامعه به صورت جلسه ای یا غیر آن به دیگران پیشنهاد کند، ولی نکته مهمی که باید در نظر داشت آن است که نباید این طرح ها موجب پایین آوردن ارزش آن و سبکی صلوات و یا موجب ظهور و بروز بدعت ها در جامعه شود یعنی نباید به گونه ای باشد که مسائل اهم و واجبات مهم تحت الشعاع قرار گیرند و و فراموش شوند و یا موجب صرف هزینه های گزاف گردند.
===================
[۱] حسن زاده، حسن، نورعلی نور در ذکر وذاکر و مذکور، ص ۵۲، ناشر: دار تشیع، چاپ ششم، سال ۱۳۷۶ ش.
[۲] احزاب، ۵۶٫
[۳] همان.
[۴] ملکی تبریزی، میرزا جوادآقا، ترجمه المراقبات، ص ۲۴۳، مترجم: ابراهیم محدث بندر ریکی، ناشر: دارالاخلاق، سال ۱۳۷۶٫
[۵] همان.
[۶] قمی، عباس، مفاتیح الجنان، ص ۳۵، ناشر: دار اسوه، بی تا، بی جا.
[۷] همان.

از جمله مصادیق بارز الگوگیری از زندگی و سیره نبی مکرم اسلام آداب ایشان در سفر است. به راستی پیامبر (صلی الله علیه و آله) چگونه مسافرت می کردند؟!! شاید بپرسید مگر مسافرت هم آدابی دارد؟! با ما همراه باشید با بخش هایی از سیره پیامبر (صلی الله علیه و آله) در سفر!

 مسافرت و سفر

سفر بخشی از زندگی است که سبب می شود روحیه انسان باز شده و با آداب و احوال سایر مردمان آشنا گردد. امّا سفر به تنهایی شاید فایده چندانی را در بر نداشته باشد!! بلکه هنگامی مفید واقع می شود که در آن نکات کلیدی مورد توجه قرار گیرد، نکاتی که سبب می شود روند یک سفر و مسافرت عادی غیر از مسایل حاشیه ای کسب تجربه و عوض شدن روحیه و غیره،به یک جریان الهی و توجه به پروردگار تبدیل شود. این رویه و سیره همیشگی پیامبر (صلی الله علیه و آله) بود که مسافرت کردنشان نیز فارغ از یاد خدا نبود! و در روز مسافرت، رفت و آمدشان از سفر و خلاصه کوچک و بزرگ جزئیات سفر از یاد خدا غافل نبودند!

روز سفر

از امام صادق(علیه السلام) روایت است که فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و آله) هنگامی که قصد مسافرت در تابستان را داشتند در روز 5 شنبه از منزل خارج می شدند و هنگامی که قصد بازگشت در زمستان را داشتند در روز جمعه وارد می شدند.1 و ورود و خروج از سفر در زمستان را در جمعه مستحب می دانستند. 2
شیخ صدوق از امام صادق(علیه الیلام) روایت می کند که فرمودند: پیامبر (صلی الله علیه و آله) روز 5 شنبه را روزی می دانستند که خدا و رسولش و ملائکه آن را دوست دارند 3 و می فرمودند: در این روز اعمال به سوی خداوند بالا می رود.4 حال چه سرّی در روز 5 شنبه و جمعه است که پیامبر (صلی الله علیه و آله) آن ها را برای سفر انتخاب می فرمودند ما که ناآگاهیم امّا همین قدر از سیره مبارکشان می توانیم دریافت کنیم که ملاک رضایت خداوندی و توجه به یاد الهی است.

نقل است از سیره پیامبر (صلی الله علیه و آله) که هنگامی که در سفر در جایی توقف می کردند یا به خانه ای وارد می شدند نمی نشستند تا آنکه دو رکعت نماز می گزاردندآداب سفر

از جمله ادب های مسافرت که پیامبر (صلی الله علیه و آله) همواره رعایت می فرمودند آن بود که تنها مسافرت نمی رفتند. ایشان همواره با یک همراه و دوستی به سفر می رفتند و تنها مسافرت کردن را ناشایست می دانستند.5 وجود یک دوست و همراه در سفر غیر از آن که سبب می شود در مشکلات و سختی ها همراه و یاور در کنار انسان باشد روحیه جمعی و تعامل با اجتماع را نیز در انسان پرورش می دهد و شاید این مثل قدیمی بی ارتباط نباشد که آدم ها را در سفر می توان شناخت! زیرا در مسافرت افراد خصوصیات فردی خود را بروز می دهند و در مناسبات و روابطشان با سایرین تعاملات اجتماعی را تجربه می کنند.

منزل های سفر

نقل است از سیره پیامبر (صلی الله علیه و آله) که هنگامی که در سفر در جایی توقف می کردند یا به خانه ای وارد می شدند نمی نشستند تا آنکه دو رکعت نماز می گزاردند. 6

آغاز اقامت در محلی از مسافرت با یاد الهی و به جای آوردن نماز سبب می شود غفلت از یاد خدا دامنگیر انسان در سفر نگردد به علاوه آنکه به مصداق آیه قرآن که توصیه به آن دارد که در سختی ها از نماز کمک بگیرید: واستعینوا بالصبر و الصلاه 7 سبب می شود مشکلات پیش آمده به راحتی حل و فصل گردند! حال بگذریم از برخی از ما که نمازهای واجب را نیز در سفر نصفه و نیمه و آخر وقت به جا می آوریم!! ما کجا و سیره نبوی (صلی الله علیه و آله) کجا!!

سفر به تنهایی شاید فایده چندانی را در بر نداشته باشد!! بلکه هنگامی مفید واقع می شود که در آن نکات کلیدی مورد توجه قرار گیرد، نکاتی که سبب می شود روند یک سفر و مسافرت عادی غیر از مسایل حاشیه ای کسب تجربه و عوض شدن روحیه و غیره،به یک جریان الهی و توجه به پروردگار تبدیل شودبازگشت از سفر

پیامبر (صلی الله علیه و آله) در تنظیم بازگشت شان از سفر همواره طوری عمل می نمودند که روز از سفر برگردند و به شب نخورند! 8 نکته ظریفی که شاید بسیاری از ما حتی توجه به آن نداریم چه رسد به عمل به آن!!
از دیگر اعمالی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) در بازگشت از مسافرت انجام می دادند آن بود که به محض ورود به شهرشان به مسجد تشریف می بردند و دو رکعت نماز می گزاردند. سپس به منزل حضرت فاطمه (س) می رفتند و پس از دیدار ایشان به منزل خود عزیمت می فرمودند.

توجه پیامبر(صلی الله علیه و آله) به ملاقات از نزدیکان پس از یاد الهی حاکی از آن است که با وجود خستگی راه ارحام و دوستان را فراموش نمی کردند و با دیدار ایشان به خصوص دیدار دختر بزرگوارشان جانی تازه می گرفتند.

در نهایت صمیمیت پیامبر (صلی الله علیه و آله) امّا در سیره ایشان است که حتی در منزل دخترشان نیز بدون اذن و اجازه وارد نمی شدند حتی اگر می دانستند ایشان منتظرشان هستند! لذا اگر اجازه ای از طرف صاحبخانه داده نمی شد از ورود به خانه ولو خانه دخترشان امتناع می ورزیدند با آنکه بسیار مشتاق دیدار آنها بودند! 9

پی نوشت ها:

1- اصول الکافی- ج3- ص413

2- اصول الکافی- ج6، ص532

3- من لایحضره الفقیه- ج2- ص266

4- صحیفه الرضا (علیه السلام)- ص228

5- سنن النبی (صلی الله علیه و آله)- ص166

6- المعجم الکبیر- ج18- ص300

7- بقره/ 45

8- سنن النبی- علامه طباطبایی- ص168

9- اخلاق النبی و آدابه- ص98

فهرست منابع و مآخذ

1- سنن الرسول الاعظم- معهد باقر العلوم (علیه السلام)

2- سنن النبی (صلی الله علیه و آله)- علامه طباطبایی

3- اصول کافی- شیخ کلینی

4- سیری در سیره نبوی- شهید مطهری

گرد آوری: گروه دین و اندیشه سایت تبیان زنجان

در نیمه ماه رمضان سوم هجری، اولین فرزند علی علیه‌السلام و فاطمه سلام الله علیها به دنیا آمد. پس از ولادت، نامگذاری از جانب مادر به پدر، و از او به رسول خدا محوّل شد و آن حضرت هم منتظر نامگذاری پروردگار ماند.
تا اینکه جبرئیل ،امین وحی، فرود آمد و گفت: « خدایت سلام می‌رساند و می‌گوید چون علی برای تو همانند هارون برای موسی است، نام فرزندش را نام فرزند حضرت هارون علیه السلام یعنی شبّر قرار ده!»
رسول خدا فرمود: « زبان من عربی است و شبّر، عبری است.»
جبرئیل گفت: « شبّر در زبان عرب به معنای« حسن» است.»
به این ترتیب، کودک، حسن نام گرفت. تنها کنیه‌ی آن حضرت « ابو محمد» و مشهورترین القابش« سیّد» و «سبط» و «تقی» است.
نقش خاتم و انگشتر امام حسن را « العزه لله» گفته‏اند؛ روز هفتم پس از ولادت، رسول خدا صلّی الله علیه وآله و سلّم مستحبات ولادت را در مورد حسن به جا آوردند و حسن را به« ((ام فضل (لبابه)|ام الفضل))» ،همسر عمویشان، سپردند تا او را از شیری که به خاطر زایمان فرزندش، قثم، در پستان داشت، شیر دهد. بعدها نیز رسول خدا برای امام حسن، ادعیه‌ی عافیت و حرزهای مخصوص چشم‌زخم را خواندند.
ذکر امام در قرآن

ذکر امام حسن علیه السلام در قرآن : قرآن مجید مشتمل است بر یادکردی از شخصیت‌ها، از خوبان یا از بدان، لیکن این یادکرد گاهی همراه با ذکر نام است(همانند آنچه درباره موسی و فرعون ذکر شده است) و گاه فقط با توصیف، و بدون ذکر نام.( همانند آنچه درباره امام علی علیه‌السلام نازل شده است.) درباره امام حسن علیه السلام نیز آیاتی به صورت توصیف و بدون ذکر نام نازل شده است؛ همانند آیه تطهیر ، آیه ذوی القربی و آیه اولی الامر.
رابطه امام حسن علیه السلام و رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم : امام حسن علیه السلام بیشتر از هفت سال با رسول خدا زندگی نکرد، ولی در همین مدت به شدت مورد عنایت آن حضرت بود و استفاده‏های علمی و تربیتی فراوانی برد. محبت رسول خدا به امام حسن بسیار فراوان بوده و آن حضرت، گاهی نوه‌اش را در کارهای بزرگی همانند بیعت رضوان و مباهله با نصارای نجران هم شرکت می‌داده است. رسول خدا درباره‌ی او تعریف و تمجیدهای فراوانی نموده است که امام بعدها به مناسبت‌های مختلف، از آنها برای معرفی شخصیت الهی خویش سود جست.
 

امام حسن و فاطمه زهرا سلام الله علیها امام حسن علیه السلام با مادر خود، فاطمه‌ی اطهر، رابطه‏ای عمیق و متعالی داشت. فاطمه گاه با فرزندش بازی‌های کودکانهمی‌کرد و گاه با ملاطفت مادرانه او را به عبادات مستحب تشویق می‌نمود. حسن نیز گزارش سخنان رسول خدا را پیش از هر کس، از مسجد به مادر می‌رساند و گاه در عبادت مادر دقت می‌کرد و از آن درس‌ها می‌گرفت.
این ارتباط صمیمی در اواخر عمر مادر اوج گرفت؛ تا آنجا که این دو به همراه هم و با تن و قلبی آزرده به زیارت قبر رسول الله و بقیع می‌رفتند و شگفت آن که این رابطه پس از ارتحال مادر نیز باقی ماند؛ به طوری که فاطمه پس از وفات دست‌های مجروح خویش را از کفن بیرون آورد و حسنش را در آغوش کشید. امام حسن نیز سال‌ها بعد در حضور دشمنانی همانند معاویه و مغیره بن شعبه مصیبت مضروب شدن مادر را یادآور شد.
امام حسن در دوران پیش از خلافت پدر : از این دوران اطلاع زیادی در دست نیست. فقط این مقدار مسلم است که امام علیه السلام در خدمت پدر بوده است؛ گاه از روی دلسوزی در تأمین رفاه پدر می‌کوشیده و گاه همراه او در برخی فعالیت‌های اجتماعی شرکت می‌کرده است( همانند شرکت در شورای شش نفره‌ ی تعیین خلیفه پس از عمر و شرکت در بدرقه ابوذر به هنگام تبعید)، و گاه پاره‌ای مأموریت‌های مهم را از طرف پدر عهده‌دار بوده است (همانند آبرسانی به منزل عثمان در حال محاصره.) سیاست‌های عملی امام حسن علیه السلام کاملاً هماهنگ با پدر است، لذا همانند او در هیچ‌یک از جنگ‌ها و فتوحات پس از رسول خدا در تمام این دوره‌ی 25 ساله شرکت ننموده است.
در دوران خلافت پدر

امام حسن علیه السلام با پدر، از آغاز خلافت تا شهادت : امام حسن از آغاز بیعت مردم با حضرت علی علیه السلام تا لحظه شهادت آن حضرت در مقام قوی‏ترین بازوی آن حضرت عمل کرد. در جریان بیعت، حضوری جدی داشت؛ در سه جنگ جمل ، صفین و نهروان حاضر بود. پیش از جنگ جمل هم به همراه عمّار یاسر و قیس بن سعد به کوفه رفت و با سرکوب‌کردن فتنه‌ی ابو موسی اشعری ، مردم را به جنگ با مردم بصره فرا خواند. گهگاه به جای پدر نماز جمعه بر پا داشت. در شب ضربت خوردن پدر قصد داشت همراهی‌اش کند که با منع پدر، منصرف شد. پس از ضربت‌خوردن پدر نیز تمام تلاش خود را برای بهبود و استراحت آن حضرت به کار بست و در پایان به وصایای او گوش سپرد.

جانشینی پس از شهادت پدر

حضرت علی علیه السلام قبل از شهادت، امام حسن را وصی خود تعیین کرد. رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم نیز قبل از آن به دو گونه این وصایت را اعلام کرده بودند؛ یکی به صورت تصریح به امامت امام حسن و امام حسین علیهماالسلام پس از پدرشان، و دوم تصریح به امامت اوصیاء دوازده‌گانه‌ی خود، با ذکر اسامی آنها.

امام پس از خلافت

امام حسن علیه السلام پس از خلافت و قبل از صلح (دوران کوتاه خلافت ظاهری): دوران کوتاه چند ماهه خلافت ظاهری امام حسن علیه السلام، پر ماجرا سپری شد. بلافاصله پس از شهادت حضرت علی علیه السلام، امام حسن به مسجد آمد و در سخنانی شیوا تلویحاً مردم را به بیعت با خویش فراخواندند.
پس از سخنرانی و با تبلیغ نافذابن عباس مردم کوفه با آن حضرتبیعت کردند. امام نیز بیعتشان را براین اساس که از او پیروی کنند و با هر کس جنگید، بجنگند و با هر کس صلح کرد، صلح کنند، پذیرفت؛ و سپس به تحکیم پایه‌های حکومت خویش پرداخت، ابن ملجم ،قاتل پدر، را گردن زد و اکثر فرمانداران مناطق را که به دست پدرش نصب شده بودند، تثبیت نمود و برخی را تغییر داد.
جاسوس‌های معاویه را پیدا کرد و گردن زد، نامه‌ی تندی به وی نوشت و او را تهدید به جنگ نمود. نامه‌‌‌نگاری میان حضرت و معاویه ادامه یافت تا اینکه معاویه لشکری عظیم به سوی عراق گسیل داشت و حضرت نیز درصدد تهیه لشکری برای مقابله با او برآمد.

صلح امام

مهمترین حادثه در زندگی امام حسن علیه‌السلام جریان صلح معاویه با آن حضرت است. تحلیل این حادثه ضروری به نظر می رسد زیرا خود امام صلحش را حجتی بر آیندگان می‌داند؛ یعنی بر اساس عملکرد حضرت، وظیفه انسان نیز در شرایط مشابه با آن زمان، صلح و مصالحه است.
بررسی مقدمات و شرایط و عللی که صلح را ایجاب کرد و دقت در کیفیت وقوع صلح و مواد صلحنامه و موشکافی نتایج شیرین صلح برای جناح حق و ضربه‌های سهمگین آن بر جناح باطل به‌خوبی روشن می‌کند که صلح آن حضرت در حقیقت انقلاب سبزی بود که زمینه انقلاب سرخ حسینی را فراهم ساخت و این نرمش قهرمانانه در کنار آن جنبش ظلم‌ستیزانه، پایه‌ریز انقلاب علمی امام باقر علیه السلام و امام صادق علیه السلام در عصر طلایی خلأ انتقال قدرت از بنی‌امیه به بنی‌عباس گشت و به این ترتیب، اسلام ناب محمدی که در تشیع جلوه‌گر بود، نهال خود را آبیاری نمود و به درخت تنومندی تبدیل کرد.

امام پس از صلح تا شهادت

تمامی تلاش امام حسن پس از قبول صلح این بود که فواید مورد نظرش را از صلح به نتیجه برساند و بر این اساس در تمام این مدت به حفظ نیروهای کیفی و خالص ، بازسازی نیروهای خسته و وازده و تفسیر صحیح اسلام پرداخت.
عملکرد دشمن‌شکن حضرت پس از صلح چنان قدرتمند بود که معاویه را به فکر شهادت آن حضرت انداخت.
 

صورت و شمایل امام

امام حسن علیه السلام به رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم از همه شبیه‌تر بود. زیبایی بی‌نظیری داشت.رنگش سفید بود و اندکی متمایل به سرخ، چشمانش درشت و سیاه، و محاسنش انبوه. جثه‌ای قوی، تنومند و چهارشانه داشت. مویش مجعد (فردار) و قامتش متوسط بود.
سیرت و فضائل و مناقب امام : شمارش مناقب هیچ‌یک از اهل بیت عصمت علیهم السلام ممکن نیست. در زیارت جامعه خطاب به آنان می‌گوییم: « سروران من! ستایش شما را شماره نتوانم کرد و به آنچه در شأن شماست نتوانم رسید و به اندازه و قدرتان وصف نتوانم گفت.»
امام حسن علیه السلام نه تنها از این خطاب مستثنی نیست بلکه به خصائصی از قبیل« سبط اکبر» بودن نیز برخوردار است.
حلم بی‌‌پایان، علم فراوان، جود و عبادت، زهد و بلاغت، تواضع و شجاعت آن حضرت، نه دوست بلکه دشمن را به اعتراف و اعجاب واداشته است؛ و فضیلت و افتخار، آن است که دشمن به آن گواهی دهد.
معجزات امام : از معجزات آن حضرت جز اندکی در تاریخ نقل نشده است( همانند اینکه پدر را پس از شهادتش به صورت زنده به گروهی نشان داد.) و نیز نمونه‌هایی از استجابت دعا و نفرین‌های آن حضرت (همانند رطب دادن نخلی خشکیده به دعای او.) ولی اکثر معجزات و کرامات حضرت در اخبار از غیب و پیشگویی‌ها تجلّی کرده است.

شهادت امام

تلاش موفق امام حسن برای به‌کرسی نشاندن اهداف صلح باعث شد که معاویه طرح قتل حضرت را پیگیری نماید تا بتواند به خواسته دیرین خود یعنی تبدیل خلافت اسلامی به سلطنت موروثی، جامه‌ی عمل بپوشاند. به این ترتیب سمی مهلک تهیه کرد و آن را توسط همسر آن حضرت به او خوراند.
حضرت پس از مدتی درد و رنج، در روز 28 ماه صفر سال 50 هجری به لقاء الله شتافت.
برادرش امام حسین علیه السلام، جنازه‌ی او را پس از تغسیل و نماز برای دفن به سوی مسجد و روضه پیامبر برد ولی سرانجام بر اثر ممانعت بنی‌امیه در بقیع به خاک سپرد.

ثواب عزاداری و گریه بر امام حسن

رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم سال‌ها پیش از شهادت امام حسن فرموده بود : « هر کس بر حسن گریه کند، چشمش روزی که دیده‌ها کور می شوند (روزقیامت)، کور نمی شود و هرکس در مصیبت او اندوهگین شود، روزی که همه دلها اندوهگین است، غم و اندوهی ندارد. زیارت حسن مایه‌ی استواری قدم‌ها در قیامت است.»

شاگردان و یاران امام

نام بیش از 30 نفر از شاگردان و یاران آن حضرت در تاریخ ثبت شده است.

همسران امام

بررسی موضوع زنان امام حسن علیه السلام بسیار لازم است زیرا زشت‌ترین تهمتی که به حضرت از طرف دشمنان و دوستان نادان زده شده است، کثرت اغراق‌آمیز ازدواج‌ها و طلاق‌های اوست؛ تا جایی که برخی، تعداد همسران آن حضرت را 400 نفر گفته‌اند.
مجموعه زنانی که نام خود و پدرشان در تاریخ ثبت است و به عنوان همسر حضرت ذکر شده‌اند، صحیح یا ناصحیح، به ده نفر نمی‌رسد؛ و در حقیقت بنی‌امیه خواسته‌اند با تهمت لذت‌طلبی مفرط به آن حضرت، صلح او را به صورتی تحریف‌یافته تفسیر کنند.
فرزندان امام

کمترین عددی که درباره فرزندان حضرت نوشته‌اند 7 نفر و بیشترین عدد 23 نفر است. شیخ مفید ، فرزندان حضرت را 15 نفر می‌داند( هشت پسر و هفت دختر.)
از دختران حضرت 4 نفر و از پسرانش نیز 4 نفر صاحب فرزند شده اند. البته دو تن از پسران، فرزند پسر نیاوردند و به همین جهت نسل تمامی سادات حسنی به آن دو پسر دیگر که فرزند پسر آورده اند زید و حسن مثنّی) منتهی می‌گردد. در سلسله سادات حسنی، دانشمندان، سلاطین، محدّثان و انقلابیون متعددی وجود دارد.

فارس: امام حسن(ع) نسبت به دردمندان و تیره‌بختان جامعه بسیار دلسوز بودند و با خرابه‌نشینان دردمند و اقشار مستضعف و کم‌درآمد همراه و همنشین می‌شدند و دردِ دلِ آن‌ها را با جان و دل می‌شنیدند و به آن ترتیب اثر می‌دادند، و در این حرکت انسان ‌دوستانه جز خداوند را مدّنظر نداشتند. هیچ فقیر و مسکینی از در خانه حضرت ناامید برنگشت و حتّی خود ایشان به سراغ فقرا می‌رفتند و آن‌ها را به منزل دعوت می‌کردند و به آن‌ها غذا و لباس می‌دادند.(1)

مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم درباره اینکه چرا به امام حسن مجتبی(ع) کریم اهل بیت(ع) می‌گویند، اینچنین می‌نویسد:

3. مجلسی، محمد باقر، جلاء العیون، نشر انتشارات علمیه اسلامیه، ص 241.

به گزارش حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران؛در اعمال مشترکه ماه رمضان، قسم سوم اعمال سحرهای ماه رمضان آمده است، در سحر بعد از دعای ابوحمزه ثمالی بخوان دعای ادریس را که شیخ و سیّد روایت کرده اند، که در هم اقبال آمده است.
 

بسم الله الرحمن الرحیم

سُبْحَانَكَ يَا لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ يَا رَبَّ كُلِّ شَيْءٍ وَ وَارِثَهُ يَا إِلَهَ اَلْآلِهَةِ اَلرَّفِيعَ فِي جَلاَلِهِ
يَا اَللَّهُ اَلْمَحْمُودُ فِي كُلِّ فِعَالِهِ يَا رَحْمَانَ كُلِّ شَيْءٍ وَ رَاحِمَهُ يَا حَيّاً حِينَ لاَ حَيَّ فِي دَيْمُومَةِ مُلْكِهِ وَ بَقَائِهِ
يَا قَيُّومُ فَلاَ يَفُوتُ شَيْئاً عِلْمُهُ وَ لاَ يَئُودُهُ يَا وَاحِدُ اَلْبَاقِي أَوَّلَ كُلِّ شَيْءٍ وَ آخِرَهُ يَا دَائِمُ بِغَيْرِ فَنَاءٍ
وَ لاَ زَوَالَ لِمُلْكِهِ يَا صَمَدُ مِنْ غَيْرِ شَبِيهٍ وَ لاَ شَيْءَ كَمِثْلِهِ يَا بَارُّ وَ لاَ شَيْءَ كُفْوُهُ وَ لاَ مُدَانِيَ لِوَصْفِهِ
يَا كَبِيرُ أَنْتَ اَلَّذِي لاَ تَهْتَدِي اَلْقُلُوبُ لِعَظَمَتِهِ يَا بَارِئُ اَلْمُنْشِئُ بِلاَ مِثَالٍ خَلاَ مِنْ غَيْرِهِ
يَا زَاكِي اَلطَّاهِرُ مِنْ كُلِّ آفَةٍ بِقُدْسِهِ يَا كَافِي اَلْمُوسِعُ لِمَا خَلَقَ مِنْ عَطَايَا فَضْلِهِ
يَا نَقِيُّ مِنْ كُلِّ جَوْرٍ لَمْ يَرْضَهُ وَ لَمْ يُخَالِطْهُ فِعَالُهُ يَا حَنَّانُ اَلَّذِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ رَحْمَتُهُ
يَا مَنَّانُ يَا ذَا اَلْإِحْسَانِ قَدْ عَمَّ اَلْخَلاَئِقَ مَنُّهُ يَا دَيَّانَ اَلْعِبَادِ فَكُلٌّ يَقُومُ خَاضِعاً لِرَهْبَتِهِ
يَا خَالِقَ مَنْ فِي اَلسَّمَاوَاتِ وَ اَلْأَرَضِينَ وَ كُلٌّ إِلَيْهِ مَعَادُهُ يَا رَحْمَانَ كُلِّ صَرِيخٍ وَ مَكْرُوبٍ وَ غِيَاثَهُ وَ مَعَاذَهُ
يَا بَارُّ فَلاَ تَصِفُ اَلْأَلْسُنُ كُلَّ جَلاَلِ مُلْكِهِ وَ عِزِّهِ يَا مُبْدِيَ اَلْبَدَايَا يَا مَنْ لَمْ يَبْغِ فِي إِنْشَائِهَا أَعْوَاناً مِنْ خَلْقِهِ
يَا عَلاَّمَ اَلْغُيُوبِ فَلاَ يَئُودُهُ مِنْ شَيْءٍ حِفْظُهُ يَا مُعِيداً لِمَا أَفْنَاهُ إِذَا بَرَزَ اَلْخَلاَئِقُ لِدَعْوَتِهِ مِنْ مَخَافَتِهِ
يَا حَلِيمُ ذَا اَلْأَنَاةِ فَلاَ شَيْءَ يَعْدِلُهُ مِنْ خَلْقِهِ يَا مَحْمُودَ اَلْفِعَالِ ذَا اَلْمَنِّ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِهِ بِلُطْفِهِ
يَا عَزِيزُ اَلْمَنِيعُ اَلْغَالِبُ عَلَى أَمْرِهِ فَلاَ شَيْءَ يَعْدِلُهُ يَا قَاهِرُ ذَا اَلْبَطْشِ اَلشَّدِيدِ أَنْتَ اَلَّذِي لاَ يُطَاقُ اِنْتِقَامُهُ
يَا مُتَعَالِي اَلْقَرِيبُ فِي عُلُوِّ اِرْتِفَاعِ دُنُوِّهِ يَا جَبَّارُ اَلْمُذَلِّلُ كُلَّ شَيْءٍ بِقَهْرِ عَزِيزِ سُلْطَانِهِ
يَا نُورَ كُلِّ شَيْءٍ أَنْتَ اَلَّذِي فَلَقَ اَلظُّلُمَاتِ نُورُهُ يَا قُدُّوسُ اَلطَّاهِرُ مِنْ كُلِّ سُوءٍ وَ لاَ شَيْءَ يَعْدِلُهُ
يَا قَرِيبُ اَلْمُجِيبُ اَلْمُتَدَانِي دُونَ كُلِّ شَيْءٍ قُرْبُهُ يَا عَالِي اَلشَّامِخُ فِي اَلسَّمَاءِ فَوْقَ كُلِّ شَيْءٍ عُلُوُّ اِرْتِفَاعِهِ
يَا بَدِيعَ اَلْبَدَائِعِ وَ مُعِيدَهَا بَعْدَ فَنَائِهَا بِقُدْرَتِهِ يَا جَلِيلُ اَلْمُتَكَبِّرُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ وَ اَلْعَدْلُ أَمْرُهُ وَ اَلصِّدْقُ وَعْدُهُ
يَا مَجِيدُ فَلاَ تَبْلُغُ اَلْأَوْهَامُ كُلَّ شَأْنِهِ وَ مَجْدِهِ يَا كَرِيمَ اَلْعَفْوِ وَ اَلْعَدْلِ أَنْتَ اَلَّذِي مَلَأَ كُلَّ شَيْءٍ عَدْلُهُ
يَا عَظِيمُ ذَا اَلثَّنَاءِ اَلْفَاخِرِ وَ اَلْعِزِّ وَ اَلْكِبْرِيَاءِ فَلاَ يَذِلُّ عِزُّهُ يَا عَجِيبُ فَلاَ تَنْطِقُ اَلْأَلْسُنُ بِكُلِّ آلاَئِهِ وَ ثَنَائِهِ
أَسْأَلُكَ يَا مُعْتَمَدِي عِنْدَ كُلِّ كُرْبَةٍ وَ غِيَاثِي عِنْدَ كُلِّ شِدَّةٍ بِهَذِهِ اَلْأَسْمَاءِ أَمَاناً مِنْ عُقُوبَاتِ اَلدُّنْيَا وَ اَلْآخِرَةِ
وَ أَسْأَلُكَ أَنْ تَصْرِفَ عَنِّي بِهِنَّ كُلَّ سُوءٍ وَ مَخُوفٍ وَ مَحْذُورٍ وَ تَصْرِفَ عَنِّي أَبْصَارَ اَلظَّلَمَةِ اَلْمُرِيدِينَ بِيَ اَلسُّوءَ
اَلَّذِي نَهَيْتَ عَنْهُ مِنْ شَرِّ مَا يُضْمِرُونَ إِلَى خَيْرِ مَا لاَ يَمْلِكُونَ وَ لاَ يَمْلِكُهُ غَيْرُكَ يَا كَرِيمُ
اَللَّهُمَّ لاَ تَكِلْنِي إِلَى نَفْسِي فَأَعْجِزَ عَنْهَا وَ لاَ إِلَى اَلنَّاسِ فَيَظْفَرُوا بِي وَ لاَ تُخَيِّبْنِي وَ أَنَا أَرْجُوكَ
وَ لاَ تُعَذِّبْنِي وَ أَنَا أَدْعُوكَ اَللَّهُمَّ إِنِّي أَدْعُوكَ كَمَا أَمَرْتَنِي فَأَجِبْنِي كَمَا وَعَدْتَنِي
اَللَّهُمَّ اِجْعَلْ خَيْرَ عُمُرِي مَا وَلِيَ أَجَلِي اَللَّهُمَّ لاَ تُغَيِّرْ جَسَدِي وَ لاَ تُرْسِلْ حَظِّي
وَ لاَ تُسَوِّءْ صَدِيقِي وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ سُقْمٍ مُضْرِعٍ وَ فَقْرٍ مُدْقِعٍ وَ مِنَ اَلذُّلِّ وَ بِئْسَ اَلْخِلُّ
اَللَّهُمَّ سَلِّ قَلْبِي عَنْ كُلِّ شَيْءٍ لاَ أَتَزَوَّدُهُ إِلَيْكَ وَ لاَ أَنْتَفِعُ بِهِ يَوْمَ أَلْقَاكَ مِنْ حَلاَلٍ أَوْ حَرَامٍ
ثُمَّ أَعْطِنِي قُوَّةً عَلَيْهِ وَ عِزّاً وَ قَنَاعَةً وَ مَقْتاً لَهُ وَ رِضَاكَ فِيهِ يَا أَرْحَمَ اَلرَّاحِمِينَ
اَللَّهُمَّ لَكَ اَلْحَمْدُ عَلَى عَطَايَاكَ اَلْجَزِيلَةِ وَ لَكَ اَلْحَمْدُ عَلَى مِنَنِكَ اَلْمُتَوَاتِرَةِ اَلَّتِي بِهَا دَافَعْتَ عَنِّي مَكَارِهَ اَلْأُمُورِ
وَ بِهَا آتَيْتَنِي مَوَاهِبَ اَلسُّرُورِ مَعَ تَمَادِيَّ فِي اَلْغَفْلَةِ وَ مَا بَقِيَ فِيَّ مِنَ اَلْقَسْوَةِ فَلَمْ يَمْنَعْكَ ذَلِكَ مِنْ فِعْلِي أَنْ عَفَوْتَ عَنِّي
وَ سَتَرْتَ ذَلِكَ عَلَيَّ وَ سَوَّغْتَنِي مَا فِي يَدَيَّ مِنْ نِعَمِكَ وَ تَابَعْتَ عَلَيَّ مِنْ إِحْسَانِكَ
وَ صَفَحْتَ لِي عَنْ قَبِيحِ مَا أَفْضَيْتُ بِهِ إِلَيْكَ وَ اِنْتَهَكْتُهُ مِنْ مَعَاصِيكَ
اَللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِكُلِّ اِسْمٍ هُوَ لَكَ يَحِقُّ عَلَيْكَ فِيهِ إِجَابَةُ اَلدُّعَاءِ إِذَا دُعِيتَ بِهِ
وَ أَسْأَلُكَ بِكُلِّ ذِي حَقٍّ عَلَيْكَ وَ بِحَقِّكَ عَلَى جَمِيعِ مَنْ هُوَ دُونَكَ
أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ عَلَى آلِهِ وَ مَنْ أَرَادَنِي بِسُوءٍ فَخُذْ بِسَمْعِهِ
وَ بَصَرِهِ وَ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ
وَ اِمْنَعْهُ عَنِّي بِحَوْلِكَ وَ قُوَّتِكَ يَا مَنْ لَيْسَ مَعَهُ رَبٌّ يُدْعَى
وَ يَا مَنْ لَيْسَ فَوْقَهُ خَالِقٌ يُخْشَى وَ يَا مَنْ لَيْسَ دُونَهُ إِلَهٌ يُتَّقَى
وَ يَا مَنْ لَيْسَ لَهُ وَزِيرٌ يُؤْتَى وَ يَا مَنْ لَيْسَ لَهُ حَاجِبٌ يُرْشَى
وَ يَا مَنْ لَيْسَ لَهُ بَوَّابٌ يُنَادَى وَ يَا مَنْ لاَ يَزْدَادُ عَلَى كَثْرَةِ اَلْعَطَاءِ إِلاَّ كَرَماً وَ جُوداً
وَ لاَ عَلَى تَتَابُعِ اَلذُّنُوبِ إِلاَّ مَغْفِرَةً وَ عَفْواً صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اِفْعَلْ بِي مَا أَنْتَ أَهْلُهُ إِنَّكَ أَهْلُ اَلتَّقْوىٰ وَ أَهْلُ اَلْمَغْفِرَةِ.

به گزارش حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران؛در ادامه پاسخ چند تن از مراجع معظم تقلید را پیرامون تزریق آمپول توسط فرد روزه دار را بخوانید.
پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری در بخش استفتائات در رابطه با این پرسش که آیا روزه‏ دار می تواند به بدنش آمپول یا سرم تزریق کند آمده است: احتیاط واجب آن است که روزه ‏دار از استعمال آمپول هاى مقوى یا مغذى یا آمپول هایى که به رگ تزریق مى‏شود و نیز انواع سرم ها خوددارى کند، ولى تزریق آمپول براى بى‏ حس کردن و نیز دارو گذاشتن بر زخم ها و جراحت ها اشکال ندارد.

دفتر آیت الله جعفر سبحانی در استفتاء صورت گرفته در این رابطه با تزریق آمپول اظهار داشت: تزریق آمپول به نوع آن بستگی دارد. تزریق آمپول های مغذی روزه را باطل می کند و غیر غذایی و دارویی باشد روزه باطل نمی شود. تزریق سرم برای روزه دار در ماه رمضان روزه وی را باطل می کند.

آیت الله نوری همدانی تزریق هیچ نوع آمپولی را برای روزه دار موجب باطل شدن روزه نمی داند.

دفتر آیت الله حسین وحید خراسانی درباره تزریق آمپول در ماه رمضان این نکته مورد تأکید قرار گرفت که از نظر آیت الله وحید خراسانی تزریق آمپول دوایی و غذایی برای روزه دار بلامانع است اما حکم تزریق سرم برای روزه دار احتیاط واجب است.
 
استفتائات از آیت الله صافی

تزریق آمپول، سرم و واكسن

س: آیا شخص روزه دار در ماه مبارک رمضان، مى تواند سرم یا آمپول، تزریق كند؟

ج: احتیاط مستحب آن است كه از استعمال آمپول و سرم خوددارى كند و اگر لازم شد و تزریق كرد روزه اش باطل نمی‌شود.

شخص روزه دار بخاطر درد شدید- قرص- خورده است و توجهی به اینكه باید آمپول مسكن بزند نداشته است، آیا فقط قضای تنها كافی است؟ ج: قضا كافی است.

س: زدن آمپول مقوّى یا پنى سیلین براى روزه دار جایز است یا خیر؟

ج: اشكال ندارد و فرقى بین اقسام آمپول‌ها نیست، ولى احتیاط مستحب در ترك است.

س: خواهشمند است حكم تزریق واكسن هپاتیت B را در زمان روزه داری مرقوم فرمائید.

ج: تزریق واكسن در ماه رمضان مبطل روزه نیست.

س: استفاده از آمپول به عوض تریاک چه صورتی دارد و آیا مبطل روزه هست؟

ج: اگر ضرر معتد به دارد جائز نیست ولی مبطل روزه نیست.

س: شخص روزه دار بخاطر درد شدید- قرص- خورده است و توجهی به اینكه باید آمپول مسكن بزند نداشته است، آیا فقط قضای تنها كافی است؟

ج: قضا كافی است.

قطره بینی

س: حكم استفاده از قطره بینی جهت باز كردن مجاری تنفسی و درمان كه در بعضی موارد یقیناً وارد حلق می گردد چگونه است؟

ج: اگر وارد حلق شود مبطل روزه است.

 آندوسكپی

س: آندوسكپى دستگاهى است كه داخل مى شود و عكس بردارى مى كنند، بدون اینكه چیزى داخل معده شود، آیا این عمل روزه را باطل مى كند یا نه؟

ج: بنابر احتیاط براى روزه اشكال دارد.

س : آیا استعمال شیاف هاى معالجه و درمانى ، شیاف تریاک و یا شیاف تغذیه مبطل روزه است؟

ج: شیاف مبطل روزه نیست.

مصرف دارو

نظر آیت الله سیستانی.

سرم و یا آمپول خوراکی که از رگ تزریق می شود روزه را باطل می کند اعم از این که مریض ناچار باشد و یا نباشد؟

جواب: در هر دو صورت باطل نمی کند.

 
نظر آیت الله مکارم شیرازی

حكم روزه بیمارانى كه از دارو استفاده مى كنند، در فروض زیر چیست؟

الف) تزریق آمپول یا سرم از طریق رگ انجام مى شود و دارو:

1. فقط جنبه تقویتى داشته باشد.

2. جنبه درمانى و تقویتى داشته باشد.

3. جنبه غیر تقویتى داشته باشد.

ب) استفاده از قطره، در سه فرض فوق نسبت به دارو، از طریق چشم، گوش، یا بینى چه حكمى دارد؟ ج) وارد كردن دارو از طریق سوند معده (لوله اى كه از طریق دهان یا بینى وارد معده بیمار مى شود) چه حكمى دارد؟

 الف) تمام تزریقات مذكور براى روزه دار اشكال دارد ولى تزریق در عضله مانعى ندارد.

ب)اگر به حلق وارد نشود، یا شک داشته باشیم، اشكالى ندارد.

ج) جایز نیست مگر در مواقع ضرورت كه آن نیز موجب بطلان روزه است.

 
نظر امام خمینی، آیت الله شبیری زنجانی:

واکسن و تزریق آمپولی که به جای دارو استعمال می شود و یا عضو را بی حس می کند، اشکال ندارد. احتیاط واجب آن است که روزه دار از استعمال آمپولی که به جای غذا به کار می رود، خودداری كند.

به گزارش حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران؛ 14 روایت از امام صادق (علیه السلام) در مورد روزه  و شب قدر، پیشکش روزه داران عزیز می شود.

در دین درباره بی ارزش بودن دنیا به معنی بی ارزشی مقایسه ای است، یعنی دنیا ارزش ندارد که ما به خاطر آن اصول اخلاقی و اجتماعی و معنی انسانیت و بزرگواری را از دست بدهیم.

قرآن کریم در این زمینه دو تعبیر دارد:
۱٫ دنیا متاع زودگذر: «وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَهُ یُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ مَا لَبِثُوا غَیْرَ سَاعَهٍ کَذَلِکَ کَانُوا یُوْفَکُونَ»؛ [۱] و روزى که قیامت برپا شود، مجرمان سوگند یاد می‌‏ کنند که جز ساعتى (در عالم برزخ) درنگ نکردند! این‌ چنین از درک حقیقت بازگردانده می ‌‏شوند.

«وَیَوْمَ یَحْشُرُهُمْ کَأَن لَّمْ یَلْبَثُواْ إِلاَّ سَاعَهً مِّنَ النَّهَارِ یَتَعَارَفُونَ بَیْنَهُمْ…»؛ [۲] (به یاد آور) روزى را که (خداوند) آنها را جمع (و محشور) می ‌‏سازد آن ‌چنان‌که (احساس می‌‏کنند) گویى جز ساعتى از روز، (در دنیا) توقّف نکردند، به آن مقدار که یکدیگر را (ببینند و) بشناسند.

در این آیات اشاره به وضع دردناک مشرکان در قیامت کرده و می ‌‏گوید به خاطر بیاور آن ‌روز را که خداوند همه آنها را محشور می‌ کند، در حالى‌ که چنان احساس می‌‏کنند که تمام عمرشان در این دنیا بیش از ساعتى از یک روز نبود؛ به همان مقدار که یکدیگر را ببینند و بشناسند.

این احساس کم بودن مقدار اقامت در دنیا، یا به دلیل آن است که اصولاً در برابر زندگى جاویدان قیامت به مقدار ساعتى بیش نیست.

یا از آن ‌رو است که این دنیاى ناپایدار چنان با سرعت بر آنها گذشت که گویى بیش از یک ساعت نبود.

و یا این ‌که به دلیل عدم استفاده صحیح از عمر خود، چنین می‌‏ پندارند که همه عمرشان بیش از یک ساعت ارزش نداشت.

بنابر آنچه گفته شد، جمله «یَتَعارَفُونَ بَیْنَهُمْ» (یکدیگر را می ‌‏شناسند) اشاره به مقدار درنگ آنها در دنیا است؛ یعنى آنچنان عمر را کوتاه احساس می‌‏ کنند که گویا تنها به مقدارى بود که دو نفر یکدیگر را ببینند و معارفه‌‏اى در میان آنها انجام گردد و از همدیگر جدا شوند.

این احتمال نیز در تفسیر آیه داده شده است که منظور احساس کوتاهى زمان دوران برزخ است؛ یعنى آنها در دوران برزخ در حالتى شبیه به خواب فرو می ‌‏روند که گذشت سال ‌ها و قرون و اعصار را احساس نمی ‌‏کنند، به طورى که به هنگام رستاخیز فکر می ‌‏کنند دوران برزخشان که شاید هزاران و یا ده‌ها هزار سال بود، بیش از ساعتى به درازا نکشید؛ [۳] زیرا کوتاهى زندگى دنیا برایشان روشن شد. آنان می‌‏ پنداشتند که دنیا سراى باقى است. در حالى‌که اگر دنیا را میلیون ‌ها سال هم تصور کنید، در برابر جاودانى آخرت هیچ وزن و اعتبارى ندارد.

حال چگونه است مدت زندگى چند ده سال آدمیان در برابر ابدیت آخرت: «یَتَخَافَتُونَ بَیْنَهُمْ إِن لَّبِثْتُمْ إِلَّا عَشْرًا»؛ [۴] آنها آهسته با هم گفت‌وگو می‌کنند (بعضى می‌‏ گویند:) شما فقط ده (شبانه روز در عالم برزخ) توقّف کردید. [۵]

لذا دنیا و توقف در آن به قدرى فانى و زودگذر است که انسان به هنگام مرگ و به هنگام قیامت این ‌طور می ‌‏پندارد که بیش از یک شب و یک روز، یا بیش از یکى دو ساعت در دنیا مکث ننموده است.

۲٫ دنیا متاع اندک: «لْ مَتَاعُ الدَّنْیَا قَلِیلٌ »‏؛ [۶] به آنها بگو سرمایه زندگى دنیا، ناچیز است.

منظور از قلیل و ناچیز در این‌جا فنا پذیری و از بین رفتن سریع است.

دنیا و توقف در آن به قدرى فانى و زودگذر است که انسان به هنگام مرگ و به هنگام قیامت این‌طور می‌‏پندارد که بیش از یک شب و یک روز، یا بیش از یکى دو ساعت در دنیا مکث ننموده است

دو اصل اساسی در هدفمندی آفرینش از نظر قرآن
از نظر قرآن جهان آفرینش بیهوده خلق نشده است؛ بلکه تمامى اجزا و عناصر آن براى هدف و غرض مشخصى خلق شده‏اند.

در آیات زیادى از قرآن به هدفدارى آفرینش جهان و آدمیان اشاره شده است؛ از جمله:
«إِنَّ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاخْتِلاَفِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ لآیَاتٍ لِّأُوْلِی الألْبَابِ* الَّذِینَ یَذْکُرُونَ اللّهَ قِیَامًا وَقُعُودًا وَعَلَىَ جُنُوبِهِمْ وَیَتَفَکَّرُونَ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذا بَاطِلًا سُبْحَانَکَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ»؛ آل عمران (۳)، آیه ۱۹۰ – ۱۹۱٫؛ «مسلماً در آفرینش آسمان ‏ها و زمین و آمد و رفت شب و روز، براى صاحبان عقل و اندیشه آیاتى است؛ کسانى که خداوند را در حال ایستادن و نشستن و آن هنگام که بر پهلو خوابیده‏اند، به یاد مى‏ آورند و در آفرینش آسمان‏ ها و زمین مى ‏اندیشند بارالها! این را بیهوده نیافریده‏اى، منزّهى تو، ما را از عذاب آتش نگاه‏دار».

آیات فوق انسان را به اندیشه وا مى‏ دارد و مى ‏فهماند که مشاهده بدون اندیشه و تفکر ره به جایى نمى ‏برد.

در آیه ‏اى دیگر مى‏ فرماید:
«رَبُّنَا الَّذِی أَعْطى‏ کُلَّ شَیْ‏ءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدى‏»؛ «پروردگار ما کسى است که به هر موجودى، خلقت مناسب او را عطا کرد و آن گاه هدایت نمود».

در این آیه به دو اصل اساسى اشاره شده است: نخست اینکه خداوند به هر موجودى آنچه را نیاز داشته، عطا کرده است. دیگر آنکه هر موجودى، به گونه‏ اى هدایت شده است که از همه نیروهاى خود در پایندگى حیات استفاده کند و به هدف نهایى وجود خود نائل آید.از آنچه گذشت روشن می شود که دنیا بی ارزش نیست، بلکه ارزش مقدمی دارد و مانند جهاز تغذیه در جنین است که برای دوران محدودی مناسب است و برای دوره بعدی حیات جهازات کامل تر و پایاتری لازم است. جهان نیز جنین دنیایی بزرگ تر و پایاتر است و مقدمه ای برای رسیدن به حیات برتر.

صفت های مشترک پیامبر(ص) و امام زمان (عج) را میدانید؟
شباهت‌های امام زمان(عج) به پیامبر اکرم(ص) بسیار است. و در آیینه روایات و زیارات بارها این ویژگی ها مورد توجه قرار گرفته است. رحمت، خاتمیّت، امنیت بخشی و . . .
در روایات بسیاری به اوصاف مشترک و شباهت‌های امام زمان(عج) به پیامبر اکرم(ص) اشاره شده است. ما در این نوشتار به بعضی از این ویژگی‌ها اشاره می‌نماییم:

رحمت:
خداوند متعال وجود نازنین پیامبر اکرم (ص) را رحمتی برای عالمیان می‌داند؛ (وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلاَّ رَحْمَهً لِلْعالَمینَ)؛[۱] و تو را جز رحمتی برای جهانیان نفرستادیم. امام زمان(عج) نیز به این صفت زیبنده‌اند: “السَّلَامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْعَلَمُ الْمَنْصُوبُ وَ الْعِلْمُ الْمَصْبُوبُ وَ الْغَوْثُ وَ الرَّحْمَهُ الْوَاسِعَه”؛[۲] سلام بر تو ای پرچم برافراشته … و رحمت گسترده الهی.

حجت الهی:
در رابطه با پیامیر چنین خطاب آمده که: “السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا حُجَّهَ اللَّهِ عَلَى الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِین”سلام برتو ای حجت خدا بر اولین انسان ها تاآخرین آن ها؛[۳] امام زمان (عج) نیز با لقب حجه الله مورد خطاب قرار گرفته‌اند: “السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا حُجَّهَ اللَّه”.[۴]

نور خدایی:
پیامبر(ص) نور خدایی است: “السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا نُورَ اللَّهِ الَّذِی یُسْتَضَاءُ بِه‏”[۵] سلام بر تو، ای نور روشنایی بخش خداوند.[۶] در زیارت روز جمعه نیز خطاب به امام زمان(عج)این گونه آمده است: “السَّلَامُ عَلَیْکَ یا نُورَاللهِ الّذِی یَهْتَدی بِه المُهْتَدُون”؛ سلام بر تو ای نور خداوند که هدایت جویان به وسیله او هدایت می‌شوند.

دعوت کننده به سوی خداوند متعال:
خداوند در قرآن خطاب به رسول مکرمش می‌فرماید: (یا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِنَّا أَرْسَلْناکَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذیراً وَ داعِیاً إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَ سِراجاً مُنیراً)؛[۷] ای پیامبر! ما تو را گواه فرستادیم و بشارت دهنده و انذار کننده، و تو را دعوت کننده به سوی خدا به فرمان او و چراغی روشنی بخش قرار دادیم.
در مورد امام عصر(عج) نیز آمده است: “السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا دَاعِیَ اللَّه”؛[۸] سلام بر تو ای دعوت کننده خلق به سوی خدا.

خاتمیّت (حُسن ختام):
(ما کانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِکُمْ وَ لکِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِیِّینَ وَ کانَ اللَّهُ بِکُلِّ شَیْ‏ءٍ عَلیماً)؛[۹] محمد(ص) پدر هیچ یک از مردان شما نیست، ولی رسول خدا و آخرین پیامبران است و خداوند به همه چیز آگاه است.امام مهدی(ع) نیز در معرفی خود می‌فرمایند: “أَنَا خَاتِمُ الْأَوْصِیَاءِ وَ بِی یَدْفَعُ اللَّهُ الْبَلَاءَ عَنْ أَهْلِی وَ شِیعَتِی”؛[۱۰] من آخرین از جانشینان پیامبر هستم و بواسطه من خداوند بلا را از اهل و شیعیانم برمی‌دارد.

امنیت بخشی:
با وجود رسول خدا امت او در امنیت بودند: (وَ ما کانَ اللَّهُ لِیُعَذِّبَهُمْ وَ أَنْتَ فیهِمْ)؛[۱۱] (ای پیامبر!) تا تو در میان آن‌ها هستی، خداوند آن‌ها را مجازات نخواهد کرد.
امام زمان(عج)نیز در وصف وجودی خویش می‌فرمایند: “إِنِّی أَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ کَمَا أَنَّ النُّجُومَ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ”؛[۱۲] به درستی که من امنیت بخش اهل زمین هستم، همانگونه که ستارگان امنیت بخش اهل آسمانند.

دعای روز اول ماه مبارک رمضان

دعای روز دوم ماه مبارک رمضان

دعای روز سوم ماه مبارک رمضان

دعای روز چهارم ماه مبارک رمضان

دعای روز پنجم ماه مبارک رمضان

دعای روز ششم ماه مبارک رمضان

دعای روز هفتم ماه مبارک رمضان

دعای روز هشتم ماه مبارک رمضان

دعای روز نهم ماه مبارک رمضان

دعای روز دهم ماه مبارک رمضان

دعای روز یازدهم ماه مبارک رمضان

دعای روز دوازدهم ماه مبارک رمضان

دعای روز سیزدهم ماه مبارک رمضان

دعای روز چهاردهم ماه مبارک رمضان

دعای روز پانزدهم ماه مبارک رمضان

دعای روز شانزدهم ماه مبارک رمضان

دعای روز هفدهم ماه مبارک رمضان

دعای روز هجدهم ماه مبارک رمضان

دعای روز نوزدهم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیستم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیست و یکم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیست و دوم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیست و سوم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیست و چهارم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیست و پنجم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیست و ششم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیست و هشتم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیست و نهم ماه مبارک رمضان

دعای روز سی ام ماه مبارک رمضان

منبع : http://dadgarasl.mihanblog.com

 دعای «اللّهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضانَ الَّذِی أَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرْآنَ» با خط معلی

آیت الله اسلامی گفت: علمای اهل سنت، وجود امام مهدی(ع) را تأیید می کنند. حتی بعضی از علمای اهل سنت می گویند که ما خدمت ایشان هم رسیده ایم. با استفاده از احادیث متواتر می توان وجود امام(ع) را اثبات کرد.

خبرگزاری مهر _ گروه دین و اندیشه: علمای فرقه وهابیت همواره تلاش می کنند تا اعتقادات سایر مذاهب اسلامی از جمله اعتقادات تشیع اثنی عشری را مورد هجمه قرار داده و شیعه را فرقه ای بدعت گذار و به دور از سنت پیامبر(ص) معرفی کنند. همچنین این فرقه به وسیله حمایت از جانب استعمار و ثروت های نفتی رژیم آل سعود، تبلیغات گسترده ای در سطح جهان انجام می دهد و کتاب های بی شماری برای ترویج عقاید خود و رد عقاید شیعه منتشر می کند. در این راستا و در پاسخ به برخی از شبهات وهابیت با آیت الله ابوالفضل(علی) اسلامی،گفتگویی انجام داده ایم.

آیت الله اسلامی مدیر کل پژوهش مجمع جهانی اهل بیت(ع) بوده است و هم اکنون نیز از اعضای مجلس خبرگان است. وی در پاسخ به شبهات ناصرالقفاری، از علمای وهابیت، کتابی به زبان عربی نگاشته است با عنوان «مع الدکتور ناصر القفاری؛ فی اصول مذهبه» و در آن ضمن پاسخ به برخی شبهات ناصر القفاری، با استفاده از منابع اهل سنت، سوالات و شبهاتی درباره آرا و افکار وهابیت طرح نموده است. در قسمت دوم  این گفتگو، شبهاتی که وهابیت درباره وجود امام زمان(عج) طرح می کنند، بررسی شده است که به مناسبت سالروز میلاد منجی عالم بشریت پیش روی شما قرار گرفته است؛

معنای (یس) در سوره یس چیست؟

«یس» اسم پیامبر (صلی الله و علیه وآله) و معنای آن کلمه «یس» آنگونه که از روایات و خود قرآن فهمیده می ‌شود اسم پیامبر (صلی الله و علیه وآله) است (بحار النوار، ج۲۳، ص ۱۶۸)

چرا امام زمان (عج) را آفتاب پشت ابر گویند؟

امام زمان (عج)درباره چگونگی بهره‌مند شدن مردم از وجود مبارک ایشان در دوران غیبت، آن را بسان بهره‌مند شدن از خورشید می‌دانند که در پس پرده ابر از چشم‌ها پنهان است.

مادر امام زمان«علیه‌السلام» نامش «ملیکه» (ملیکا) بود، او از طرف پدر، دختر «یشوعا» فرزند امپراطور روم شرقی بود، و از طرف مادر، نوه «شمعون» بود. شمعون از یاران مخصوص حضرت عیسی«علیه‌السلام» و وصیّ او بود.
ملیکه با اینکه در کاخ می‌زیست و با خاندان امپراطوری زندگی می‌کرد، اما آن چنان پاک و باعفّت بود که گویی نسبتی با این خاندان نداشت، بلکه به مادر و خانواده‌ مادری خود رفته و زندگیش همچون زندگی شمعون، و عیسی بن مریم از صفا و معنویّت و پاکی خاصّی برخوردار بود. از این رو نمی‌خواست، با خاندان امپراطوری دنیا پرست، بیامیزد بلکه دوست داشت و هدفش این بود که در یک خانواه پاک خداپرست، زندگی کند، خداوند او را در این هدف کمک کرد و او را به طور عجیب به خواسته و هدفش رساند.

هر دری قفلی دارد و هر قفلی کلیدی. آیا می‌دانید کلیدرمز‌های عبور از هر یک از درهای هشتگانه بهشت چیست؟

نویسنده: شکوری_شبکه تخصصی قرآن

از او بسیارها گفته اند، از همان وقتی که خود در این دنیا می زیست دوست و دشمن به ستایش او برخاستند تا به امروز که سالیان دوری از اولین روز قدم گذاشتنش به این دنیا گذشته است. از مسلمان و غیر مسلمان همه از رفتار بی نظیر او که در کنار پسرعمویش، پیامبر اخلاق و مهربانی زیسته و رشد کرده بود، متحیر مانده اند و همواره انسانیت را به علی وار زیستن فرا می خوانند.

حالا دیگر نویسنده مسیحی دوستدار عدالت نیز به امام عدالت که او را ستایش می کرد پیوسته است، اما نوشته های تحسین آمیزش و تحلیل های کم نظیرش از امیر مومنان علی(ع) بر صفحات تاریخ نقش بسته است و هرگز از حافظه انسانیت پاک نخواهد شد. جرج جرداق او را به زیبایی شناخت و به زیبایی توصیف کرد، آنجا که در کتاب معروفش «علی، صدای عدالت انسانی» از فرمانروایی بی نظیر گفت که هرگز شبیه هیچ فرمانروایی دیگر فرمان نراند و حکومت نکرد و چنین نوشت:

ملکا ذکر تو گویم که  تو شایسته حمدی                   نروم جز به همان ره که توام راهنمایی

به گزارش خبرنگار قرآن و عترت باشگاه خبرنگاران؛ تصاویری از محل زندگی حضرت علی علیه السلام در کوفه و اتاقی که حضرت امیرالمؤمنین در آن به شهادت رسیدند و همچنین نمای بیرونی خانه آن امام بزگوار و اتاق های منسوب به امام حسن و امام حسین علیهم السلام را مشاهده می کنید.

حلول ماه مبارك رجب، ماه امیر مومنان،

ماه استغفار خدامبارک باد 

بیا که صفای دل از تو میخواهم 
بیا بیا که شفای از تو میخواهم 
شبیه تو پیدا نشد به این دل زارم 
لبت شاد و لب شاد از تو میخواهم

شيخ مفيد در كتاب«مجالس»،از محمّد بن‏ حنفيّه روايت كرده: روزى پدرم حضرت امير مؤمنان عليه السّلام كعبه را طواف می ‏كرد، ناگاه مردى را ديد، كه به پرده‏ هاى كعبه‏ چنگ زده، و اين دعا را می ‏خواند، به او فرمود: اين است دعاى تو؟ گفت:آرى مگر شنيدى؟ حضرت فرمود: آرى‏ شنيدم، فرمود: پس اين دعا را پس از هر نماز بخوان، به خدا سوگند هر مؤمنى اين دعا را پس از هر نماز بخواند، بی ‏ترديد حق تعالى گناهان او را می آمرزد، هرچند به اندازه ستارگان آسمان، و قطره‏ هاى باران، و ريگ‏ هاى زمين، و ذرّه ‏هاى‏ خاك باشد، بعد حضرت امير عليه السّلام گفت: من اين دعا را می ‏دانم، و حقتعالى واسع العطايا( داراى بخشش گسترده) و كريم است، آن مرد گفت: يا امير المؤمنين راست گفتى، و بالاتر از هر دانايى داناترى است، و آن مرد حضرت خضر عليه السّلام بود. و كفعمى نيز اين دعا را در كتاب «بلد الأمين» روايت كرده، و دعاى اين است.....