مَحرَم اصطلاحی در فقه اسلامی است که شامل گروهی از خویشاوندان نزدیک می‌شود که ازدواج با آن‌ها حرام است. البته این واژه در گفتار عامیانه بیشتر به افرادی اشاره دارد که اجرای مقررات مربوط به حجاب اسلامی در برابر آن‌ها لازم نیست.

محارم به سه گروه؛ محارم نَسَبی (شامل؛ مادر/پدر و اجداد، فرزندان و نوادگان، خواهر/برادر، خواهر/برادر زادگان، عمه/عمو/خاله/دایی) که از زمان تولد رابطه محرمیت با آن‌ها برقرار است، محارم سببی که بر اثر ازدواج ایجاد می‌شوند (شامل؛ مادر/پدر ِ همسر، فرزند/نوه ِ همسر، همسر ِ فرزند، همسر ِ پدر/مادر و خواهرزن/شوهرخواهر) و محارم رضاعی (که مشابه محارم نسبی است) تقسیم می‌شوند.

رابطه محرمیت، به جز استثنای خواهرزن/شوهر خواهر، در تمامی موارد همیشگی است یعنی ازدواج با مادر زن تا همیشه حرام خواهد بود حتی در صورت جدایی از همسر یا مرگ او. اما در مورد خواهرزن/شوهر خواهر محرمیت در صورت پایان رابطه زوجیت از بین می‌رود.

قورباغه سرش را از آب بیرون آورد و دهانش را گشود ، آن مورچه آز دهان او بیرون آمد، ولی دانه ی گندم را همراه خود نداشت .

سلیمان(ع) آن مورچه را طلبید و سرگذشت او را پرسید.

مورچه گفت : " ای پیامبر خدا در قعر این دریا سنگی تو خالی وجود دارد و کرمی در درون آن زندگی می کند . خداوند آن را در آنجا آفرید او نمی تواند ار آنجا خارج شود و من روزی او را حمل می کنم . خداوند این قورباغه را مامور کرده مرا درون آب دریا به سوی آن کرم حمل کرده و ببرد .

این قورباغه مرا به کنار سوراخی که در آن سنگ است می برد و دهانش را به درگاه آن سوراخ می گذارد من از دهان او بیرون آمده و خود را به آن کرم می رسانم و دانه گندم را نزد او می گذارم و سپس باز می گردم وبه دهان همان قورباغه که در انتظار من است وارد می شود او در میان آب شناوری کرده مرا به بیرون آب دریا می آورد و دهانش را باز می کند ومن از دهان او خارج میشوم ."

سلیمان به مورچه گفت : (( وقتی که دانه گندم را برای آن کرم میبری آیا سخنی از او شنیده ای ؟ 

مورچه گفت آری او می گوید :

ای خدایی که رزق و روزی مرا درون این سنگ در قعر این دریا فراموش نمی کنی رحمتت را نسبت به بندگان با ایمانت فراموش نکن

بعد از ورود به سایت بر روی عکس هر شاعر کلیک نموده و آثار مختلف آنهارا از غزل -رباعیات تا قصیده همه را بررسی نمایید 

http://www.tajerface.ir

قبله، جهتی است که کمترین مسیر بین ناظر و مسجدالحرام را روی سطح کروی زمین مشخص می‌کند. در منطقه ایران، جهت قبله تقریباً در راستای جنوب غربی است و به همین دلیل، معمولا زاویه بین راستای قبله را با جهت جنوب ذکر می‌کنند که به آن، زاویه انحراف گفته می شود. به علت گستردگی کشورمان، این زاویه در شهرهای مختلف، متفاوت است. کمترین آن در شمال غرب(حدود 15 درجه) و بیشترین آن در جنوب شرق ایران (حدود 75 درجه) است.

در دو روز از سال شما میتوانید با کمک روش زیر این زاویه را به طور دقیق محاسبه کنید.

اسطرلاب

اسطرلاب دستگاه کوچکی است که برای تعیین بعضی مشخصات زمان ومکان آسمان به کار میرود. به فارسی "جام جم" یا " جام جهان نما "نامیده می شود ولی به تدریج کلمه یونانی اسطرلاب برای آن متداول شده است.

بقيه در ادامه ي مطالب

بسم الله الرحمن الرحیم

استاد علی اکبر دهخدا از خبره ترین وفعال ترین استادان ادبیات فارسی در روزگار معاصر است که بزرگترین خدمت به زبان فارسی در این دوران را انجام داده. لغت نامه بزرگ دهخدا که در بیش از پنجاه جلد به چاپ رسیده است و شامل همه لغات زبان فارسی با معنای دقیق و اشعار و اطلاعاتی درباره آنهاست و کتاب امثال و حکم که شامل همه ضرب المثل ها و احادیث و حکمت ها در زبان فارسی است خود به تنهایی نشان دهنده دانش و شخصیت علمی استاد دهخدا هستند. دهخدا به غیر از زبان فارسی به زبانهای عربی و فرانسوی هم تسلط داشته و فرهنگ فرانسوی به فارسی او نیز هم اکنون در دست چاپ می باشد.
دهخدا علاوه بر این که دانشمند و محقق بزرگی بود مبارز جدی و کوشایی نیز در انقلاب مشروطه محسوب می شد. او مبارزه را نیز از راه نوشتن ادامه می داد و مطالب خود علیه رژیم مستبد قاجار را در روزنامه صور اسرافیل که از روزنامه های پرفروش و مطرح آن زمان بود چاپ می کرد.
لغت نامه که بزرگترین و مهمترین اثر دهخدا محسوب می شود 45 تا 50 سال از وقت دهخدا را گرفت. یعنی سالها بیش از آنچه که حکیم ابوالقاسم فردوسی صرف شاهنامه خود کرد. لغت نامه نه تنها گنجینه ای گرانبها برای زبان فارسی است، بلکه معانی و تفسیرات و شروح تاریخی بسیاری از کلمات عربی را نیز داراست.

بقيه در ادامه ي مطالب

آشنایی با تایپ کامپیوتری لاتین و فارسی
سرعت و دقّت در تایپ کامپیوتری یکی از ویژگی های بارز یک کاربر مؤفّق خواهد بود. این مطالب با یک روش کاملاً جدید و سریع تدوین شده تا خواننده بتواند خیلی سریع اصول تایپ کامپیوتری را بیاموزد. امّا به یاد داشته باشید که رمز موفقیّت در هر کاری، تمرین و تلاش و باز هم تمرین بیشتر است.

آزمون ریاضی ششم دبستان از صفحه 1 تا 91

آزمونی برای محک زدن خودتون

برای دانلود اینجا کلیک کنید

آزمون 100 سوالی علوم تجربی(چهار جوابی)

پایه ششم دبستان

برای دانلود اینجا کلیک کنید.

امتحان درس اجتماعی برای ششمی ها

از درس 1 تا 4 به صورت تشریحی

برای دانلود اینجا کلیک کنید.

ازمون جامع برای ششمی ها از درس های هدیه و قرآن و ریاضی و فارسی و علوم و اجتماعی

امیدوارم موفق باشید.

برای دانلود اینجا کلیک کنید.

ازمون جامع از تمامی دروس برای شما ششمی ها

نمونه سوال هدیه های اسمان برای ششم ( ماه آذر)

امتحان ریاضی ششم ابتدایی (برای محک زدن خودتون)

لطفا حتما بعد از دانلود نظز بگذارید.

آزمون فناوری از اول تا آخر کتاب

لطفا حتما بعد از دانلود نظر بگذارید.

دانلود نرم افزار محتوا ساز دانش 

نگارش 2/3


اگر نگارشهای قدیمی محتوا ساز دانش  

را دارا بوده اید دیگر نیازی به دریافت شماره  

سریال  جدید ندارید با همان شماره سریال  

قبلی ،  این نسخه بر روی کامپیوتر شما قابل  

اجرا  میباشد. 

برای دانلود  اینجا   کلیک نمایید.

بخش اول ریاضی ششم ابتدای به صورت ورد  

بخش اعشار و تقسیم ریاضی ششم ابتدایی ورد  

بخش اول جمع و تفریق کسر و مخلوط  ریاضی ششم ابتدایی ورد

فرمت ورد

فرمت ورد

فرمت ورد

فرمت ورد

آزمون علمی پایه ی ششم پایان مهرماه 93

به صورت چهار گزینه ای

برای دانلود آزمون عملکردی علوم ششم - مهر 93 کلیک کنید
 

برای دانلود آزمون عملکردی علوم ششم - مهر 93 کلیک کنید
 

برای دانلود آزمون عملکردی علوم ششم - مهر 93 کلیک کنید
 

جهت دانلود دانلود+آزمون+علوم+درس1و2+ششم کلیک کنید

جهت دانلود آزمون ریاضی فصل اول کلیک کنید

برای دانلود پیک آدینه ششم کلیک کنید

عمده ترین روش های حل مساله ریاضی

جستجو برای الگو

 رسم شکل

صورت بندی مساله معادل  تغییر مساله

انتخاب نمادهای مناسب

استفاده از تقارن

تجزیه به حالت های ساده تر

کار عقب رونده

بررسی نقیض

زوجیت

بررسی حالتهای حدی

تعمیم

عمده ترین روش های حل مساله ریاضی

۱) جستجو برای الگو:

همواره کار حل مساله را با نوعی ادراک شهودی از مساله شروع می کنیم و با بررسی چند حالت خاص به سوی الگوسازی برای حل کامل آن جلو می رویم.

۲) رسم شکل:

در هر مساله ای که امکانپذیر باشد رسم یک شکل (اعم از هندسی یا یک نمودار و غیره) می تواند در یافتن حل مساله الهام بخش باشد و رابطه بین اجزا مساله را بهتر نمایان می سازد.

۳) صورت بندی مساله معادل:

در بخش قبل دیدیم که گام نخست در حل مساله عبارت است از جمع آوری داده - جستجو - فهمیدن مساله - برقراری ارتباط بین اجزا - حدس زدن و تجزیه تحلیل. ولی اگر همه این کارها به روش معقولی میسر نباشد چه کنیم؟ یعنی اینکه ممکن است کارهای محاسباتی خیلی پیچیده باشد و یا به سادگی نتوانیم حالتهای خاصی را مطرح کنیم تا به بینش لازم برسیم.آنچه در چنین شرایطی توصیه می شود این است که مساله را با مساله ای معادل ولی ساده تر جایگزین کنیم. راه کلی در این گونه معادل سازی به بینش و تجربه های عمومی باز می گردد ولی کارهایی از قبیل دستکاریهای جبری یا مثلثاتی و تفسیر مجدد مساله با زبانی دیگر می تواند موثر باشد.

۴) تغییر مساله:

در بعضی مسائل می توانیم مساله مورد نظر را به مساله دیگری تبدیل کنیم. این دو مساله لزوما معادل یکدیگر نیستند ولی حل مساله دوم حل مساله اول را نتیجه می دهد.

۵) انتخاب نمادهای مناسب:

از نخستین گام ها در حل مساله های ریاضی تبدیل مساله به صورتی نمادین می باشد. در انتخاب نمادها باید هر ایده کلی را ملحوظ داشته و آن را با نمادی بیان کنیم. بی دقتی در انتخاب نمادها ممکن است به از بین رفتن یا مبهم شدن بعضی از روابط منجر شود.

۶) استفاده از تقارن:

وجود تقارن در یک مساله موجب می شود که با عملیات کمتری مساله را به جواب برسانیم.

۷) تجزیه به حالت های ساده تر:

گاهی اوقات می توان یک مساله را به تعدادی مساله ساده تر و کوچکتر تبدیل کرد که هر کدام از این مسائل ساده تر را می توان جداگانه در نظر گرفت.

۸) کار عقب رونده:

کار عقب رونده یعنی اینکه نتیجه مورد نظر را مفروض گرفته شروع به استنتاج هایی از آن کنیم تا به یک مساله حل شده برسیم. در این صورت گامهای معکوسی را در نظر بگیریم تا به نتیجه مطلوب دست پیدا کنیم.

۹) بررسی نقیض:

استفاده از تناقض یعنی مفروض گرفتن نادرستی حکم و با استنتاج به نتیجه نادرست یا متناقضی رسیدن از روشهای آشنا در ریاضیات است.

۱۰) زوجیت:

ایده ساده زوج و فرد بودن یکی از ابزارهای بسیار قوی در حل مساله است که کاربردهای وسیعی دارد.
۱۱) بررسی حالت های حدی:

در برخورد اولیه با مساله بعضی اوقات تغییردادن پارامترها بین حدهای پایین و بالای ممکن آنها ایده هایی برای حل مساله به همراه خواهد داشت.

۱۲) تعمیم:

معمولا ساده سازی یک مساله راهگشای حل آن است. اما در بعضی موارد حالت تعمیم یافته مساله سهل تر قابل حل است و حالت مورد نظر را می توان به عنوان یک حالت خاص نتیجه گرفت. در واقع ایده تعمیم و در کنار آن مجرد سازی ویژگی خاص ریاضیات نوین است.

در پایان اشاره می کنم که سعی کنید یک مساله را در صورت امکان به چند روش حل کنید. این کار باعث بهبود سرعت و خلاقیت شما در حل مسائل دیگر می شود. روش های مختلف حل مساله بخش هایی از زوایای پنهان مساله را برای شما آشکار می کند.

آموزش تقریب (قطع كردن و گرد كردن) اعداد با شعر

قطع کردن :

مرتبه رو در بیار                           زود زیر آن خط بذار

تا اینجا رو نگه دار                       ادامه اش صفر بذار

به این میگن قطع کردن           یاد می گیری تو حتما

گرد کردن :

مرتبه رو در بیار                                     زود زیر آن خط بذار

بعدیش رو، دایره بذار                                  از دایره خبر دار

اگه داره صفر تا چهار                               ادامه رو صفر بذار

اما بیشتر باشد ز چار                             روی قبلی یک بذار

ادامش رو صفر بذار                              گرد همینه، هوشیار

آزمون مداد کاغذی:

1-گزینه صحیح را علامت بزنید.

چرم – پوست و پلاستیک از مواد طبیعی هستند                  

کاغذ یک ماده مصنوعی است

با افزودن مواد شیمیایی مختلف به خمیر کاغذ می توان انواع کاغذ را تهیه کرد

کوه دماوند یک آتشفشان خاموش است

...................................................................................................................................................

2-کدام فلز سمی است و از تماس طولانی مدت با آن باید پرهیز کرد؟

الف)آهن                ب)سرب                  ج)مس                    د)آلومینیوم

...................................................................................................................................................

3-کدام ویژگی جزء اسید های خوراکی است؟

الف)سمی هستند                                          ب)غیر قابل لمس هستند

ج)غیر فابل خوردن هستند                              د)مزه ی ترشی دارند

...................................................................................................................................................

4-منشا بیشترین آتش فشان ها و زمین لرزه ها مربوط به کدام قسمت کره ی زمین است؟

الف)گوشته ی زیرین                                   ب)هسته ی خارجی

ج)خمیر کره                                            د)سنگ کره

...................................................................................................................................................

5-یکی از راه های مناسب حفظ منابع طبیعی ...................... است.

...................................................................................................................................................

6-به آتشفشان هایی که فقط گاز از دهانه ی آنها خارج می شود. آتشفشان های ............. می گویند.

...................................................................................................................................................

7-برای خشک کردن خمیر کاغذ و تبدیل آن به ورقه های نازک از ................. استفاده می کنند.

...................................................................................................................................................

8-وقتی حرکت جسم تغییر می کند که به آن ................... وارد شود.

...................................................................................................................................................

9-چگونه بادکنک ها را به دیوار بچسبانیم؟

...................................................................................................................................................

10)چرا در شرایط امروزی روشهای نیاکان ما در ثبت و ذخیره اطلاعات کافی نیست؟

...................................................................................................................................................

11)مواد طبیعی را تعریف کرده و مثال بزنید؟

...................................................................................................................................................

12)امواج لرزه ای را تعریف کنید؟

...................................................................................................................................................

13)آتشفشان فعال را تعریف کنید؟

...................................................................................................................................................

14)چهار مورد از فواید و چهار مورد از ضرر های آتشفشان را نام ببرید؟

...................................................................................................................................................

15)ساختمان درونی زمین بر اساس کدام ویژگی به سه لایه پوسته – گوشته و هسته تقسیم می شود؟

...................................................................................................................................................

16)ویژگی عمومی فلزها را نام برده و دو مورد از استفاده فلزها را بنویسید؟

................

انیمیشن های ریاضی پنجم

عدد نویسی

تست ریاضی برای دانش آموزان سخت کوش 

مبحث : کسر

دروس 4و5علوم ونکات دستوری وسوالات فارسی-تشبیه و...

بخش عمده ی منابع و مخازن طبیعی مورد استفاده انسان مانند نفت ، گاز ، زغال سنگ ، آبهای زیرزمینی و سایر معادن فلزی و غیرفلزی در لایه های درونی زمین واقع شده اند. پر ضروری است که ساختمان درونی زمین را مطالعه کنیم.

    دانشمندان ساختمان درونی زمین رابه کمک امواج لرزه ای مورد مطالعه قرار می دهند.

    آنها با استفاده از ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی مواد سازنده ی زمین، لایه های زمین را نامگذاری می کنند. براساس خواص شیمیایی لایه های زمین به سه لایه ی: 1- پوسته  2- گوشته 3- هسته تقسیم بندی می شوند.

    بر اساس خواص فیزیکی لایه های زمین به پنج لایه ی : 1- سنگ کره 2- خمیر کره 3- گوشته زیرین 4- هسته خارجی 5- هسته داخلی تقسیم بندی میشوند.

(درس در یک نگاه ) زمین پویا

   کشور عزیزمان ایران ، در بخشی از کره زمین واقع شده است که کمربند لرزه خیز آلپ - هیمالیا از آن عبور می کند. و از طرفی همین الآن که ما داریم صحبت می کنیم از آتشفشانهای نیمه فعال مانند  : دماوند ، تفتان و بزمان گازهای آتشفشانی خارج میشود.

     علاوه براینها پدیده ی رانش زمین در نواحی کوهستانی کشورمان به عنوان یک مخاطره طبیعی مطرح می باشد.

     بنابراین ضروری است فرزندان عزیزمان با پدیده های طبیعی مانند زمین لرزه ، آتشفشان و رانش زمین که همگی آفریده ی خداوند است آشنا شوند و شیوه ی زیستن در کنار آنها را یاد بگیرند. لذا دراین درس با زمین لرزه و اثرات آن ( اجتماعی ، بهداشتی ، ساختمانی و ... ) آتشفشان و فواید و اثرات آن و حرکات دامنه ایی آشنا می شویم.

 اهداف / پیامدهای درس
سفر به اعماق زمین

       سطح 1: لایه های مختلف زمین را از طریق نقاشی ،  مدل و ماکت نشان دهند.

     سطح 2: برخی از ویژگیهای لایه های تشکیل دهنده ی زمین را از روی مدل توضیح دهید.

   سطح 3: بر اساس مدل ساخته شده تفاوتهای لایه های مختلف و اهمیت هر لایه را توضیح دهند.

اهداف / پیامدهای درس

زمین پویا

 سطح 1: با پدیده های طبیعی مانند زمین لرزه ، آتشفشان وحرکات دامنه ایی  آشنا شوند

سطح 2: اثرات هر یک ازپدیده های طبیعی مانند زمین لرزه ، آتشفشان  و حرکات دامنه ایی را در زندگی خود بیان کنند.

—سطح 3: چگونه زیستن در کنار پدیده های طبیعی مانند زمین لرزه و آتشفشان و حرکات دامنه ایی را بداند.

              حقایق درس    سفر به اعماق زمین

     امواج لرزه ای به درون زمین سفر می کنند.

       دانشمندان با استفاده از امواج لرزه ایی ، ساختمان درونی زمین را شناسایی می کنند .

      ساختمان درونی زمین بر اساس خواص شیمیایی به سه لایه ی پوسته ، گوشته و هسته تقسیم می شوند.

       ساختمان درونی زمین بر اساس خواص فیزیکی به پنج لایه ی سنگ کره ، خمیر کره ، گوشته زیرین ، هسته خارجی و هسته داخلی تقسیم می شوند.

حقایق درس
زمین پویا

      زمین لرزه یک پدیده طبیعی است که در هنگام آزاد شدن انرژی ایجاد می گردد.

       زمین لرزه اثرات اجتماعی , ساختمانی و بهداشتی بر جای می گذارد.

     یک مخروط آتشفشان از قسمتهای مختلف تشکیل شده است.

      مواد آتشفشانی به سه حالت مایع , جامد و گاز از دهانه آتشفشان خارج می شوند.

—       آتشفشانها دارای فواید و ضررهایی هستند.

—       حرکت مواد بر روی دامنه ها به صورتهای مختلف انجام می شود.

—       حرکت موادبر روی دامنه ها باعث ایجاد ضررهایی می گردد.

(بایدها و نبایدها ) سفربه اعماق زمین

—       فیلم سفر به اعماق زمین را نمایش دهید و درباره ی آن با دانش آموزان  گفتگو کنید.

—       اگر در خیابان های اطراف مدرسه دستگاههای کمپرسور کندن آسفالت و یا ویبراتور بتن در حال فعالیت است ؛ دانش آموزان را به بازدید از آنها جهت درک بهتر مفهوم امواج لرزه ای ببرید.

—       با ایجاد لرزش در اجسام مختلف از دانش آموزان بخواهید که سرعت امواج لرزشی را در اجسام متفاوت باهم مقایسه کنند.

      از دانش آموزان بخواهید فعالیت های کلاسي را به دقت اجرا نمایند.

       برای مدلی که دانش آموزان از ساختمان درونی زمین می سازند نمره اختصاص دهید.

(بایدها و نبایدها ) زمین پویا

—       ازفیلم ها ی واقعی زمین لرزه و انیمیشن های شبیه سازی امواج زمین لرزه  در کلاس برای آموزش زمین لرزه استفاده کنید.

—        از دانش آموزان بخواهید که فعالیتهای درسي را به دقت انجام دهند.

—       در صورت وجود پدیده آتشفشان و رانش زمین در اطراف محل سکونت خود , از آنجا بازدید علمی به عمل آورید.

—       از فیلم های مستند مربوط به آتشفشانهای معروف دنیا در کلاس استفاده کنید.

     ++++++++++  پرسش وپاسخ های مرتبط    ++++++++++++

1- کدام لایه زمین کم ترین ضخامت را دارد؟

۱- گوشته
۲- پوسته
۳- هسته

۲- منابع معدنی را در کدام لایه زمین می توان یافت؟

۱- پوسته
۲- گوشته
۳- هسته

3- کدام لایه زمین از مواد نیمه جامد تشکیل یافته است؟

۱- پوسته
۲- گوشته
۳- هسته

4- هر دو قسمت از آهن و نیکل ساخته شده اند؟

۱- پوسته
۲- گوشته
۳- هسته

سؤالات تشریحی

۱- چرا در زمین چاه می کنند؟

برای رسیدن به آب و نفت در زمین چاه می کنند.

۲- مواد کافی، نفت، آب و ذغال سنگ در کدام قسمت زمین قرار دارند؟

۳- پوسته زمین با گوشته چه تفاوتی دارد؟

پوسته نازک تر است و گوشته گرمای بسیار زیادتری از پوسته دارد. سنگ ها در گوشته به حالت مذاب و خمیری هستند.

۴- هسته در کدام قسمت زمین است؟ جنس آن از چیست؟

در قسمت مرکزی زمین و جنس آن از آهن و نیکل است.

۵- آتشفشان ها چگونه ایجاد می شوند؟

وقتی گرمای مواد مذاب زمین زیاد شود حجم بیشتری پیدا می کنند. ناگزیر برای خروج از زمین از قسمت هایی که احتمالاً پوسته نازک تر است، خارج می شوند.

۶- ازدهانه آتشفشان ها چه چیزهایی خارج می شود؟

مواد مذاب، جامد، گاز، گاهی مواد جامد آن قدر ریز هستند که به آنها خاکستر می گویند. گازها نیز ممکن است سمی و کشنده باشند.

۷- زمین لرزه چگونه ایجاد می شود؟

وقتی در بین سنگ های زمین شکاف ایجاد می شود، سنگ ها به یکدیگر ساییده می شوند و در اثر این ساییدگی مایه درونی زمین لرزش پیدا می کند و به صورت حرکت موجی، درون زمین مسیری را می پیماید و در نتیجه موجب لرزش زمین و شکستگی پوسته زمین و زمین لرزه می شود.

۸- زمین لرزه در چه جاهائی خرابی بیشتری به بار می آورد؟

در جایی که خانه ها گلی و سست باشند.

هسته خارجي:

هسته زمين، شبيه توپي است از مواد بسيار داغ(9000-4000 درجه فارنهايت). هسته خارجي آنقدر داغ است كه فلزات در آن همگي به صورت مايع هستند. هسته خارجي، 1800 مايل پايينتر از پوسته قرار دارد و حدود 1400مايل ضخامت دارد. هسته خارجي از نيكل و آهن مذاب تشكيل شده است.

ایه های زمین

 ● چهار لایه زمین:
زمین از چهار لایه متفاوت تشكیل شده است. بسیاری از زمین شناسان معتقدند كه زمین در مركز خود از مواد سنگینتر و با چگالی بیشتر تشكیل شده است و مواد سبكتر به سمت بالا حركت می كنند. زیرا پوسته زمین غالبا از مواد سبكتر(سنگهای بازالت و گرانیت) ساخته شده در حالیكه هسته آن شامل فلزات سنگین(نیكل و آهن) است.
پوسته لایه ای است كه شما بر روی آن زندگی می كنید، این لایه به خوبی مطالعه و درك شده است. گوشته بسیار گرمتر از پوسته است و توانایی جریان زیادی دارد. هسته های درونی و بیرونی همچنان گرمتر هستند و فشار وارده در مركز زمین به اندازه ای است كه شما می توانید به وسیله آن، یك توپ را به یك تكه سنگ مرمر تبدیل كنید.
۱) پوسته:
پوسته زمین، شبیه پوسته یك زمین است. این لایه نسبت به سه لایه دیگر، بسیار نازكتر است. پوسته، در محل اقیانوسها(پوسته اقیانوسی)تنها حدود ۵-۳ مایل(۸كیلومتر) ضخامت دارد و در قاره ها(پوسته قاره ای) حدود۲۵ مایل(۳۲كیلومتر) ضخامت دارد. درجه حرارت پوسته از درجه حرارت هوا در بالاترین بخش آن، تا ۱۶۰۰درجه فارنهایت(۸۷۰ درجه سلسیوس) در عمیق ترین بخش پوسته تغییر می كند.
شما می توانید یك قرص نان در تنور(اجاق) خودتان در حرارت ۳۵۰درجه فارنهایت) بپزید. در حرارت ۱۶۰۰درجه فارنهایت،‌سنگها شروع به ذوب شدن می كنند. پوسته زمین به قطعاتی كه ورقه نامیده می شوند، تقسیم شده است. ورقه ها نیز بر روی یك گوشته پلاستیكی نرم كه زیر پوسته قرار گرفته اند شناورند. این ورقه ها معمولا به آرامی حركت می كنند ولی اغلب، به هم می چسبند و فشار زیادی را ایجاد می نمایند.
فشار ایجاد شده و سنگها خمیده می شوند تا حدی كه بشكنند. به هنگام رخداد این پدیده، زمین لرزه ایجاد می شود. به ضخامت كم پوسته، در مقایسه با سایر لایه ها توجه كنید. كلا هفت ورقه اقیانوسی و قاره ای بر روی گوشته ای كه از مواد داغتر و با چگالی بیشتری تشكیل شده است،‌شناور می باشند.
پوسته از دو نوع سنگ اصلی تشكیل شده است، گرانیت و بازالت. پوسته قاره ای بیشتر از گرانیت تشكیل شده در حالیكه پوسته اقیانوسی شامل نوعی از سنگهای آتشفشانی، كه بازالت نامیده می شوند، می باشد.
سنگهای بازالتی ورقه های اقیانوسی،‌چگالی بیشتری داشته و از سنگهای گرانیتی ورقه قاره ای سنگینتر هستند. شاهد این قضیه نیز، رانده شدن پوسته قاره ای بر روی پوسته سنگینتر اقیانوسی در طی برخورد ورقه ها می باشد. پوسته و قسمت بالایی گوشته، پهنه ای از سنگهای صلب و شكننده را ایجاد می كنند كه سنگ كره(لیتوسفر) نامیده می شود. لایه پایینی سنگ كره صلب، پهنه ای با محتویات قیرمانند است كه سست كره(آستنوسفر) نام دارد. سست كره، بخشی از گوشته است كه جریان دارد و ورقه ها بر روی آن حركت می كنند.
۲) گوشته:
گوشته لایه ای است كه مستقیما بر روی سیما قرار دارد. این لایه بزرگترین قسمت زمین است كه حدود ۱۸۰۰مایل ضخامت دارد. گوشته از سنگهای بسیار داغ و چگال تشكیل شده است. این لایه سنگی، ‌شبیه قیر جریان می یابد. این جریان در اثراختلاف زیاد درجه حرارت از كف تا بالای گوشته می باشد. حركت گوشته، دلیل حركت ورقه های زمین است. درجه حرارت گوشته، از ۱۶۰۰درجه فارنهایت در بالای آن تا ۴۰۰۰درجه در قسمتهای قاعده ای اس،‌ تغییر می كند.
▪ جریانهای همرفتی:
گوشته از مواد بسیار چگالتر و با ضخامت بیشتر ساخته شده است. ورقه ها بر رو ی آن مانند روغنی كه بر روی آب شناور است،‌ شناورند. بسیاری از زمین شناسان معتقدند كه گوشته به سبب وجود جریانهای همرفتی،‌جریان دارد.
جریانهای همرفتی، به علت وجود موادبسیار داغی است كه از عمیق ترین قسمت گوشته بالا می آیند سپس سرد شده، دوباره پایین رفته، سپس داغ شده و باز بالا می آیند و این چرخه بارها و بارها ادامه می یابد.
شما سوپ یا پودینگ را در ماهیتابه ای گرم می كنید و جریانات همرفتی را می توانید در این مایع ببینید كه شروع به حركت می كند.
هنگامی كه جریانان همرفتی در درون گوشته جریان می یابند، می توانند پوسته را نیز به حركت درآورند. در اثر این جریانات، پوسته آزادانه حركت می كند.
نوار نقاله، دركارخانه جعبه ها را حركت می دهد همانند جریانات همرفتی در گوشته، كه ورقه های زمین را حركت می دهد.
۳) هسته خارجی:
هسته زمین، شبیه توپی است از مواد بسیار داغ(۹۰۰۰-۴۰۰۰ درجه فارنهایت). هسته خارجی آنقدر داغ است كه فلزات در آن همگی به صورت مایع هستند. هسته خارجی، ۱۸۰۰ مایل پایینتر از پوسته قرار دارد و حدود ۱۴۰۰مایل ضخامت دارد. هسته خارجی از نیكل و آهن مذاب تشكیل شده است.
۴) هسته داخلی:
هسته داخلی آنقدر فشار و حرارت بالایی دارد كه فلزات به یكدیگر فشرده شده و مانند مایع قادربه حركت نیستند. اما نیروهای وارد شده به آنها باعث می شود كه در جای خود همانند یك جامد بلرزند.
هسته داخلی، ۴۰۰۰ مایل پایینتر از پوسته است و حدود ۸۰۰مایل ضخامت دارد. درجه حرارت در آن بیش از ۹۰۰۰درجه فارنهایت است و فشار ۴۵ میلیون پوند براینچ مربع است. این مقدار فشار، سه میلیون برابر فشار هوا بر سطح بدن شما در كنار دریاست.

تخمین عمر زمین از مدتهای بسیار طولانی فکر دانشمندان را به خود مشغول کرده بود. دانشمندان مختلف سعی داشتند با روشهای مختلفی سن کره زمین را تخمین بزنند
ما نیز در این مقاله بر ان شدیم تا عواملی را که دانشمندان برای تخمین عمر زمین اندازه گیری کرده اند از جمله شوری آب اقیانوسها ,میزان رسوبگذاری ,سنگهای آسمانیو سرد شدن کره زمین را بررسی کنیم.
● تخمین عمر زمین بر اساس شوری آب اقیانوسها
در سال ۱۷۱۵ «ادموند هالی» (Edmond Halley) ، منجم انگلیسی ، این مطلب را پیش کشید که سن زمین را می‌توان از روی مقدار شوری آب اقیانوسها محاسبه کرد. عملا نقشه این بود که مقدار شوری آب دریاها را با دقت تمام محاسبه و سپس عمل را ده سال بعد تکرار کنند، با محاسبه مقدار ازدیاد شوری آب در هر ده سال می‌توان زمان لازم برای تحصیل شوری آب فعلی را از آبهای شیرین اولیه بدست آورد. اگر هم چنین آزمایشی انجام شده باشد، هیچ ازدیادی در شوری آب اقیانوسها دیده نشد.
در اواخر قرن نوزدهم بعضی محققان با تجدید نظر در روش فوق و با تجزیه شیمیایی آب رودخانه‌ها ، مقدار سدیم اضافه شده به دریاها در هر سال توسط رودخانه‌های دنیا را محاسبه کردند. با دانستن حجم تقریبی آب اقیانوسهای امروزی و فرض اینکه آب اقیانوسهای اولیه شیرین بوده است و میزان ازدیاد سدیم توسط رودخانه‌های امروزی میانگینی برای تمام زمان زمین شناسی است، آنها زمان لازم برای تحصیل غلظت سدیم و شوری امروزی را محاسبه کردند. سرانجام نتیجه‌گیری کردند که از روز اولی که آب برای نخستین بار بر روی سطح زمین متراکم شد، ۹۰ میلیون سال می‌گذرد. امروزه ما می‌دانیم که تخمین هالی از سن اقیانوسهای زمین به مراتب کمتر سن واقعی آنهاست. دلیل عمده آن هم این است که او تعویض سدیمی را که میان آب دریا و سنگهای پوسته کره زمینی صورت می‌گیرد، بسیار ناچیز می‌پنداشت.
تخمین عمر زمین بر اساس میزان رسوبگذاری
هر که سنگهای رسوبی را مطالعه کرده باشد، می‌داند که طبقه‌ای ضخیم از ماسه سنگ می‌تواند در عرض یک روز ته‌نشین شود یا لایه نازک گل رسی که روی آن قرار می‌گیرد، ممکن است برای ته‌نشین شدن به ۱۰۰ سال زمان نیاز داشته باشد و سطح طبقه بندی میان آنها ممکن است نماینده مدت زمانی بیش از مجموع آنها باشد. برای ضخامت معینی از طبقات رسوبی میانگینی برای میزان رسوبگذاری وجود دارد. اگر تغییرات مهمی در شرایط محیط رسوبی رخ ندهد و فرسایش نیز در امر رسوبگذاری وقفه ایجاد نکند، ضخامت طبقات کم و بیش متناسب با زمان سپری شده خواهد بود.
زمین شناسان اواخر قرن نوزدهم تصور می‌کردند که می‌توانند در صورت تخمین میزان ته‌نشست در محیطهای رسوبی امروزی ، زمان مشخص شده توسط واحدهای سنگهای قدیمی مشابه را نیز معین کنند. آنها همچنین تصور می‌کردند که در صورت تعیین ضخامت کل طبقات رسوب کرده در گذشته ، خواهند توانست کل زمان زمین شناسی طی شده را تخمین بزنند.
تخمین عمر زمین بر اساس سرد شدن کره زمین
در بسیاری مناطق درجه حرارت معادن عمیق ازدیاد محسوس و یکنواختی را بر حسب ازدیاد عمق نشان می‌دهد. این افزایش حرارت نشان می‌دهد که دما از درون گرم زمین به طرف قسمت سرد خارجی آن جریان دارد و از پوسته زمین متصاعد می‌شود. این اتلاف گرما قابل اندازه گیری است و منطق « کلوین » (Kelvin) استدلال می‌کرد که اگر زمین با از دست دادن حرارت ، تدریجا در حال خنک شدن است، پس در زمان گذشته می‌بایست گرمتر بوده باشد. کلوین این پدیده را به صورت اتلاف حرارت از یک حالت مذاب اولیه در نظر گرفته بود و با مطالعه میزان جریان حرارت امروزی نشان داد که از نظر زمان زمین شناسی ، مسلما مدت زیادی از زمانی که زمین در حالت مذاب بوده، نگذشته است.
این زمان ظاهری تبلور پوسته جامد زمین ، حداکثر قدرت ممکن را برای حیات ، آنگونه که ما می‌شناسیم، مشخص کرد. عدم دسترسی به جزئیات مربوط به نقطه ذوب سنگها و هدایت گرما تحت شرایط حرارت و فشار زیاد ، مانع ارزیابی دقیق زمان تبلور می‌شد، لکن مدت تعیین شده بسیار کم بود. بر این اساس زمانی که کلوین بدست آورده بود، ۱۰۰ میلیون سال بود.
● مواد رادیواکتیو
بعضی از مواد معدنی دارای خاصیت رادیواکتیو هستند، بدین معنی که از خود سه نوع اشعه خارج می‌سازند. اشعه خارج شده یا دارای بار الکتریکی مثبت است، که در این صورت به نام پرتو آلفا خوانده می‌شود و یا دارای بار اکتریکی منفی است که اشعه بتا خوانده می‌شود. نوع سوم اشعه که نزدیک به اشعه ایکس است، از نظر الکتریکی خنثی است و به نام اشعه گاما خوانده می‌شود. در اثر صدور این ذرات ، به مرور جسم به مواد دیگر تبدیل می‌شود.
مدت زمانی را که جهت نصف شدن اتمهای اولیه لازم است، به نام زمان نیم عمر می‌خوانند. زمان نیم عمر اجسام مختلف ، متفاوت است و از چند ثانیه تا چند میلیارد سال تغییر می‌کند. سنگهای تشکیل دهنده زمین معمولا حاوی یک یا چند ماده رادیواکتیو نظیر اورانیوم ، رادیوم ، توریوم و پتاسیم و... هستند. با در دست داشتن سرعت تجزیه و اندازه گیری مقدار اولیه و ماده تبدیل شده موجود در نمونه ، می‌توان زمانی را که از تجزیه نمونه می‌گذرد، بدست آورد و بر اساس همین روش است که سن زمین تعیین شده است.
تخمین سن زمین بر اساس سنگهای آسمانی
قسمت اعظم و در ضمن قدیمیترین بخش تاریخ زمین شناسی را بخش پرکامبرین تشکیل می‌دهد که معمولا از نظر سنگ شناسی مشخص است و می‌توان سنگهای متعلق به آن را را تشخیص داد. آزمایشات مختلف بر روی سنگهای این بخش ، اعداد متفاوتی را بدست داده که کمترین آنها ۶۰۰ میلیون سال و بیشترین آنها ۳.۵ میلیارد سال است. اگر تصور کنیم که پرکامبرین از ۳.۵ میلیارد سال پیش شروع شده ، زمان تشکیل زمین مسلما از این عدد بیشتر است و بنابراین برای تعیین سن زمین از عوامل دیگر نیز بایستی کمک گرفت.
یکی از این عوامل ، سنگهای آسمانی است. از آنجا که مطابق تمام نظریات موجود ، تشکیل زمین و سایر سیارات منظومه شمسی همزمان بوده است، با تعیین سن این سنگها می‌توان سن واقعی زمین را بدست آورد. حداکثر سنی که تا به حال برای سنگهای آسمانی بدست آمده ۴،۶ میلیارد سال بوده است. یکی دیگر از عواملی که به تعیین سن زمین کمک می‌کند، نمونه‌هایی است که از ماه گرفته شده و بر اساس تجزیه نمونه‌های مذبور عددی نظیر عدد فوق برای آنها حاصل شده است. بدین ترتیب می‌توان عدد ۴،۶ میلیارد سال را برای سن زمین در نظر گرفت.

چهار لايه زمين:

زمين از چهار لايه متفاوت تشكيل شده است. بسياري از زمين شناسان معتقدند كه زمين در مركز خود از مواد سنگينتر و با چگالي بيشتر تشكيل شده است و مواد سبكتر به سمت بالا حركت مي كنند. زيرا پوسته زمين غالبا از مواد سبكتر(سنگهاي بازالت و گرانيت) ساخته شده در حاليكه هسته آن شامل فلزات سنگين(نيكل و آهن) است.

پوسته لايه اي است كه شما بر روي آن زندگي مي كنيد، اين لايه به خوبي مطالعه و درك شده است. گوشته بسيار گرمتر از پوسته است و توانايي جريان زيادي دارد. هسته هاي دروني و بيروني همچنان گرمتر هستند و فشار وارده در مركز زمين به اندازه اي است كه شما مي توانيد به وسيله آن، يك توپ را به يك تكه سنگ مرمر تبديل كنيد.

پوسته:

پوسته زمين، شبيه پوسته يك زمين است. اين لايه نسبت به سه لايه ديگر، بسيار نازكتر است. پوسته، در محل اقيانوسها(پوسته اقيانوسي)تنها حدود 5-3 مايل(8كيلومتر) ضخامت دارد و در قاره ها(پوسته قاره اي) حدود25 مايل(32كيلومتر) ضخامت دارد. درجه حرارت پوسته از درجه حرارت هوا در بالاترين بخش آن، تا 1600درجه فارنهايت(870 درجه سلسيوس) در عميق ترين بخش پوسته تغيير مي كند. شما مي توانيد يك قرص نان در تنور(اجاق) خودتان در حرارت 350درجه فارنهايت) بپزيد. در حرارت 1600درجه فارنهايت،‌سنگها شروع به ذوب شدن مي كنند. پوسته زمين به قطعاتي كه ورقه ناميده مي شوند، تقسيم شده است. ورقه ها نيز بر روي يك گوشته پلاستيكي نرم كه زير پوسته قرار گرفته اند شناورند. اين ورقه ها معمولا به آرامي حركت مي كنند ولي اغلب، به هم مي چسبند و فشار زيادي را ايجاد مي نمايند. فشار ايجاد شده و سنگها خميده مي شوند تا حدي كه بشكنند. به هنگام رخداد اين پديده، زمين لرزه ايجاد مي شود. به ضخامت كم پوسته، در مقايسه با ساير لايه ها توجه كنيد. كلا هفت ورقه اقيانوسي و قاره اي بر روي گوشته اي كه از مواد داغتر و با چگالي بيشتري تشكيل شده است،‌شناور مي باشند.  

پوسته از دو نوع سنگ اصلي تشكيل شده است، گرانيت و بازالت. پوسته قاره اي بيشتر از گرانيت تشكيل شده در حاليكه پوسته اقيانوسي شامل نوعي از سنگهاي آتشفشاني، كه بازالت ناميده مي شوند، مي باشد.

سنگهاي بازالتي ورقه هاي اقيانوسي،‌چگالي بيشتري داشته و از سنگهاي گرانيتي ورقه قاره اي سنگينتر هستند. شاهد اين قضيه نيز، رانده شدن پوسته قاره اي بر روي پوسته سنگينتر اقيانوسي در طي برخورد ورقه ها مي باشد. پوسته و قسمت بالايي گوشته، پهنه اي از سنگهاي صلب و شكننده را ايجاد مي كنند كه سنگ كره(ليتوسفر) ناميده مي شود. لايه پاييني سنگ كره صلب، پهنه اي با محتويات قيرمانند است كه سست كره(آستنوسفر) نام دارد. سست كره، بخشي از گوشته است كه جريان دارد و ورقه ها بر روي آن حركت مي كنند.

گوشته:

گوشته لايه اي است كه مستقيما بر روي سيما قرار دارد. اين لايه بزرگترين قسمت زمين است كه حدود 1800مايل ضخامت دارد. گوشته از سنگهاي بسيار داغ و چگال تشكيل شده است. اين لايه سنگي، ‌شبيه قير جريان مي يابد. اين جريان در اثراختلاف زياد درجه حرارت از كف تا بالاي گوشته مي باشد. حركت گوشته، دليل حركت ورقه هاي زمين است. درجه حرارت گوشته، از 1600درجه فارنهايت در بالاي آن تا 4000درجه در قسمتهاي قاعده اي اس،‌ تغيير مي كند.

جريانهاي همرفتي:

گوشته از مواد بسيار چگالتر و با ضخامت بيشتر ساخته شده است. ورقه ها بر رو ي آن مانند روغني كه بر روي آب شناور است،‌ شناورند. بسياري از زمين شناسان معتقدند كه گوشته به سبب وجود جريانهاي همرفتي،‌جريان دارد.

جريانهاي همرفتي، به علت وجود موادبسيار داغي است كه از عميق ترين قسمت گوشته بالا مي آيند سپس سرد شده، دوباره پايين رفته، سپس داغ شده و باز بالا مي آيند و اين چرخه بارها و بارها ادامه مي يابد.

شما سوپ يا پودينگ را در ماهيتابه اي گرم مي كنيد و جريانات همرفتي را مي توانيد در اين مايع ببينيد كه شروع به حركت مي كند.

هنگامي كه جريانان همرفتي در درون گوشته جريان مي يابند، مي توانند پوسته را نيز به حركت درآورند. در اثر اين جريانات، پوسته آزادانه حركت مي كند.

نوار نقاله، دركارخانه جعبه ها را حركت مي دهد همانند جريانات همرفتي در گوشته، كه ورقه هاي زمين را حركت مي دهد.                  

هسته خارجي:

هسته زمين، شبيه توپي است از مواد بسيار داغ(9000-4000 درجه فارنهايت). هسته خارجي آنقدر داغ است كه فلزات در آن همگي به صورت مايع هستند. هسته خارجي، 1800 مايل پايينتر از پوسته قرار دارد و حدود 1400مايل ضخامت دارد. هسته خارجي از نيكل و آهن مذاب تشكيل شده است.

منابع گوناگون انرژی است که حیات و زندگی را برای ما و دیگر موجودات زنده این سیاره به ارمغان می‌آورد. همان طور که می دانیم انسان همواره نیازمند انرژی بوده و می باشد. لذا کشف آتش تحولی عظیم را در ساختار اجتماعی و امکان ساختو استفاده از ابزارهای جدید فراهم کرد. اواخر قرن 18 میلادی با بهره برداری از معادن، انسان به انرژی زغال سنگ، که مقدمه ای برای آغاز انقلاب صنعتی بود، دست یافت و با استفاده از سایر انرژی های فسیلی (نفت و  گاز) در سالهای بعد، شرایط لازم را برای توسعه صنعت، احداث شهر های بزرگ و... به دست آورد. وابستگی شدید جوامع صنعتی به منابع انرژی به خصوص سوخت های فسیلی و به کارگیری و مصرف بی رویه آنها، منابع عظیمی را که طی قرون متمادی در لایه های زیرین زمین تشکیل شده است تخلیه می نماید.

با توجه به این که منابع انرژی زیرزمینی، با سرعت فوق العاده ای مصرف می شوند و درآینده ای نه چندان دور چیزی از آنها باقی نخواهد ماند، لذا نسل فعلی وظیفه دارد به آن دسته از منابع انرژی که دارای عمر و توان زیادی می باشند روی آورده و دانش خود را برای بهره برداری از آنها گسترش دهد. منابع جدید انرژی که قابلیت تجدیدپذیری نیز دارند بسیار متنوع و زیاد هستند. انرژی باد، انرژی زمین گرمایی، انرژی زیستی، انرژی امواج، انرژی حرارتی دریاها و انرژی آب چند نمونه از این منابع جدید انرژی هستند. البته تمام این منابع انرژی از زمان های قدیم نیز وجود داشتند، ولی رشد و توسعه علم و تکنولوژی، بشر را قادر به مهار کردن این انرژی ها نموده است.

اما با روند روز افزون صنعتی شدن اکثر کشورهای درحال توسعه و افزایش جمعیت در جهان، نیاز به انواع مختلف انرژی مخصوصاً انرژی الکتریکی روز به روز در حال افزایش است. با وجود پیشرفت فناوری های نوین که استفاده از انرژی های نو و تجدیدپذیر را مقدور می سازند، هنوز سوخت های فسیلی جزء منابع انرژی هستند که بیشترین نیاز صنعت را فراهم می سازند. سهم انرژی های نو در تامین انرژی مورد نیاز جهان در حال حاضر بسیار اندک است. علت عدم استقبال از منابع انرژی تجدیدپذیر با تمامی مزایا و محاسن مشهود آنها، به وفور و ارزانی سوخت های فسیلی باز میگردد. اما همانطور که می دانیم سوخت های فسیلی دو مشکل پایان پذیر بودن و همچنین آلودگی زیست محیطی در هنگام استفاده دارا می باشند.

بهینه سازی مصرف انرژی های فسیلی و نیز استفاده از انرژی های نو یا تجدید پذیر راه حل های پیشنهادی برای اصلاح محیط زیست و خارج شدن از بحران انرژی است. استفاده از انرژیهای خدادادی موجود درطبیعت، همیشه مورد نظرانسان بوده است. همان طور که می دانیم، انرژیها قابل تبدیل به یکدیگرند. مثلاً انرژی مکانیکی را می توان به انرژی الکتریکی تبدیل کرد. به همین ترتیب انرژی شیمیایی و حرارتی را و برعکس. مطالعات گوناگونی برای تغییر شکل انرژی، به طوری که به کارگیری آن ساده باشد، صورت گرفته است. حاصل این کوشش ها، انرژی الکتریکی است که از تبدیل سایر انرژی ها به دست می آید.

امروزه آن چنان ارکان حیاتی یک جامعه وابسته به نیروی برق شده است که حتی تصور زندگی بدون برق برای انسان مشکل است. دستیابی به انرژی برق از مهمترین موفقیت های بشر در طول تاریخ حیات خویش بوده است. یافته ای که خود منجر به اختراعات گسترده در سطح جامعه بشری شد و تحولات عظیم اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را در جهان ایجاد کرده است. شاید آنچه بیش از خود برق اهمیت داشت و اهمیت برق را چندین برابر کرد، پیدایش وسایلی بود که قوای محرکه خود را از نیروی برق دریافت می کردند و باعث بالابردن سطح رفاه و کیفیت زندگی انسان ها در سطح جامعه می شدند. به جرات می توان گفت بیشترین حجم وسایل زندگی در جامعه امروز را وسایل برقی تشکیل می دهند. عمده این وسایل در زندگی انسان ها نقش مبدل نیروی برق به نیروی مکانیکی، حرارتی، سرمایش و.... را به عهده دارند.

به عبارت بهتر می توان گفت رشد یک جامعه در شاخه های مختلف اعم از اقتصادی، فرهنگی، رفاهی و اجتماعی و غیره را می توان با سرانه مصرف انرژی برق و چگونگی و میزان مصرف آن در بخشهای مولد مورد سنجش و ارزیابی قرار داد.

لذا متناسب با توسعه تکنولوژی و ارتقای سطح زندگی مردم، مصرف انرژی الکتریکی به عنوان نیروی محرکه چرخ عظیم خدمات صنعتی و رفاهی رو به فزونی بوده است. قابلیت کنترل بهتر، قادر بودن به انجام هر کاری در بخش های مختلف صنعت ،کشاورزی، تجارت، مخابرات، حمل و نقل وخانگی و همچنین همواره و با سرعت زیاد در دسترس بودن، سهولت استفاده و نیز این ویژگی انرژی الکتریکی که قابل مصرف، تولید و بهره برداری به صورت خودکار و اتوماتیک می باشد، باعث شده است که این انرژی در مقایسه با سایر انواع انرژی، مورد توجه بیشتر واقع شده و به طور وسیعی برای انواع کاربرد های خدماتی، صنعتی و رفاهی استفاده شود. امروزه نسل بشر برای تولید انرژی الکتریکی مورد نیاز خود به منابع مختلفی روی آورده است که با عنایت به اتمام پذیری و آلایندگی منابع فسیلی انرژیهای تجدیدپذیر از اهمیت زیادی برخوردار شده اند. در یک تقسیم بندی کلیدیگر می توان انواع منابع انرژی به منظور تولید برق را به دو گروه زیر تقسیم نمود:

1- منابع انرژی تجدیدناپذیر شامل:

-  سوخت های فسیلی
 -  سوخت اتمی (هسته ای)

2- منابع انرژی تجدیدپذیر شامل:

-  انرژی خورشیدی

- انرژی بادی

-   انرژی زمین گرمایی

-   انرژی زیستی

 -  انرژیهای اقیانوسی و آبی

-   هیدروژن و پیل سوختی 

ب – سوخت هاي هسته اي
بر اثر واكنش نوترون با هسته ي برخي از اتم هاي سنگين مانند اورانيوم و توريم اين هسته به دو يا چند هسته ي سبك ترشكافته مي شود كه بر اثر آن گرماي بسيار زيادي توليد مي شود

در يك راكتور هسته اي، ماده ي شكافت پذير در كوره اي بر اثر واكنش با نوترون شكافته مي شود. با گرماي حاصل مي توان آب را  تبديل كرد و توسط  بخار برق توليد كرد. از جمله مشكل هايي كه استفاده از اين سوخت ايجاد مي كنند مي توان به محدود بودن اين سوخت ها، شكل آماده سازي اين عنصرها براي فرآيند شكافت، پرتوزا بودن آن ها و پس مانده ي آن ها اشاره كرد

منابع انرژي تجديد پذير

اين منبع هاي انرژي تمام نمي شوند و معمولاً آلودگي به وجود نمي آورند. اينك به بررسي برخي از اين منبع هاي انرژي مي پردازيم

 الف – انرژي خورشيدي

يكي از منبع هاي انرژي پايان ناپذير خورشيد است. انرژي اي كه زمين از خورشيد دريافت مي كند بسيار زياد است درهر ثانيه، هر متر مربع زمين حدود   انرژي از خورشيد دريافت مي كند. بخشي از انرژي خورشيد صرف گرم كردن زمين و جسم هاي روي آن مي شود. بخش ديگري براي فوتوسنتز در گياهان استفاده مي شود

 يكي از راههاي بهره گيري از اين انرژي، آب گرم كن هاي با دماي كم است كه مي توان از آن ها در منزل استفاده كرد

روش ديگر بهره گيري از انرژي خورشيدي به كار بردن سلول هاي خورشيدي است كه نور را مستقيماً به الكتريسيته تبديل مي كند 

  ب – انرژي باد

از انرژي باد مي توان براي توليد الكتريسيته، آسياب كردن آرد در آسياهاي بادي، بيرون آوردن از چاه و . . . استفاده كرد. در هر نيروگاه بادي كه براي توليد الكتريسيته ايجاد شده است، حدود 40 تا 100 توربين بادي وجود دارد. از جمله مشكل هاي اين توربين ها مي توان ايجاد سروصداي زياد و خراب كردن منظره ها نام برد

پ – انرژي امواج دريا

از افت و خيز موج هاي دريا مي توان توسط نوعي مبدل، انرژي الكتريكي به دست آورد

ت – انرژي هيدروالكتريك  يا  برق آبي

با ايجاد سد آب در منطقه هاي پرآب در مسير رودخانه ها و منطقه هايي كه ميزان بارندگي زياد است و نصب توربين مي توان از انرژي پتانسيل گرانشي آب پشت سد براي توليد برق استفاده كرد

ث – انرژي زمين گرمايي

هر چه از سطح زمين به پوسته هاي داخلي آن مي رويم دما افزايش مي يابد. در ناحيه هاي مركزي زمين، دما آن قدر زياد است كه ماده به صورت مذاب وجود دارد

 انرژي گرمايي كه در پوسته ي جامد كره ي زمين ذخيره شده است را انرژي زمين گرمايي مي نامند. منشأ اين انرژي، گدازه ها و واكنش هاي هسته اي در ناحيه هاي عميق زمين است

ج – سوخت هاي گياهي يا بيومَس

محصول هاي زراعي مانند تفاله هاي دانه هاي روغني، بقاياي اين محصول ها مانند كاه، چوب، فضله هاي حيوان ها وفاضلاب هاي انساني مي توانند به عنوان يك منبع انرژي مورد استفاده قرار بگيرند. سوزاندن چوب و ساقه ها و برگ هاي گياهان از زمان قديم مرسوم است. همچنين بر اثر تخمير برخي سوخت هاي گياهي توسط آنزيم ها و يا تجزيه ي آن ها به وسيله ي باكتري ها در فضايي كه هوا نباشد، مي توان ماده هايي مانند الكل يا اتانول و گاز متان به دست آورد.زيست گاز مخلوطي از متان و دي اكسيد كربن است كه مي تواند به عنوان سوخت مورد استفاده قرار گيرد

سوخت فسیلی به سوخت‌هایی اطلاق می‌شود که از سنگواره‌ها بدست می‌آید. سوخت‌های فسیلی به سه نوع اصلی تقسیم می‌شوند

• ذغال سنگ
• نفت
• گاز طبیعی

این سوخت‌ها دارای یک ویژگی مشترک هستند و آن قدمت بسیار بالای آنها می‌باشد. آنها صدها میلیون سال قبل و پیش از حضور دایناسورها در جهان بوجود آمده‌اند

شکل‌گیری

سوخت‌های فسیلی به طور کلی ۳ دسته‌اند

• زغال سنگ
• نفت
• گاز طبیعی

هر سه دسته چند صد هزار سال قبل حتی بیش از ظهور دایناسورها شروع به شکل‌گیری کرده‌اند و به خاطر آن است که به آنها سوخت‌های فسیلی می‌گویند که در آن زمان زمین پر از باتلاق‌هایی بوده که با درختان عظیم و سرخس‌ها و دیگر گیاهان برگ دار پوشیده بوده وهمان طور که درخت‌ها و گیاهان می‌مردند در اعماق اقیانوس‌ها غرق و به تدریج دفن می‌شدند و لایه اسفنجی به نام پیت تشکیل می‌شد بعد از گذشت صدها سال پیت با شن و خاک و رس و مواد معدنی دیگر پوشیده شده و این مواد معدنی به مرور زمان به نوعی صخره رسوبی تبدیل می‌شد همینطور که لایه‌های بیشتری روی هم انباشته می‌شود وزنشان هم بیشتر می‌شود و پیت را تحت فشار قرار می‌دهد لایه پیت آنقدر له و فشرده می‌شود تا آب آن تخلیه می‌شود و بعد از میلیون‌ها سال تبدیل به ذغال سنگ نفت و گاز طبیعی می‌شوند

زغال سنگ

زغال سنگ ماده‌ای است سخت سیاه و سنگ مانند که از کربن هیدروژن اکسیژن هیدروژن و مقداری گوگرد تشکیل شده است امروزه مادهٔ اصلی سازندهٔ زغال سنگ یعنی پیت در بسیاری از کشورهای دنیا یافت می‌شود و حتی به عنوان منبع انرژی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 نفت

نفت یکی دیگر از سوخت‌های فسیلی است که آن هم بیش از سیصد میلیون سال پیش شکل گرفته بعضی دانشمندان معتقدند که منشا نفت موجودات آبزی هستند که هر کدام به اندازهٔ نوک یک سوزن هستند و آن‌ها می‌توانند درست شبیه گیاهان عمل کنند یعنی نور خورشید را به انرژی ذخیره شده در خودشان تبدیل نمایند این موجودات ریز بعد از مرگ به کف دریا سقوط می‌کنند و کم‌کم در زیر لایه‌های رسوبی و صخره‌ها مدفون می‌شوند و سنگ‌ها و صخره‌ها به این موجودات ریز فشار می‌آورند و انرژی موجود در بدن آن‌ها نمی‌تواند تخلیه شود و کربن به مرور زمان تحت گرما و فشار شدید تیدیل به نفت می‌شود.

 گاز طبیعی

گاز طبیعی از هوا سبک تر است و به طور عمده از گازی به نام متان ساخته شده متان ترکیب شیمیایی ساده‌ای است که از اتم‌های کربن و هیدروژن ساخته شده و فرمول شیمیایی آن ch_۴ است یک اتم کربن به همراه ۴ اتم هیدروژن است این گاز شدیداً قابل اشتعال است گاز طبیعی اغلب در نزدیکی منابع زیر زمینی نفت پیدا می‌شود و از زیر زمین به بالا پمپ شده از طریق لوله‌هایی به مخازن گاز منتقل می‌شود گاز طبیعی معمولاً بویی ندارد و قابل دیدن نیست ولی قبل از انتقال آن در لوله‌های گاز آن را با مواد شیمیایی که بوی تندی دارد بویی شبیه تخم مرغ فاسد شده مخلوط می‌کنند تا تشخیص نشتی آن ساده‌تر شود.

سوخت فسیلی نوعی انرژی خورشیدی

گیاهان ودرختان برای رشد به انرژی خورشیدی نیازمند اند وطبق هرم انرژی ورابطه غذایی بین موجودات در زنجیره غذایی این انرژی خورشیدی ذخیره شده در بدن جانوران پس از مرگ انها در زیر رسوب های دریایی مدفون شده و تبدیل به فسیل میشود.پس میتوان نتیجه گرفت که سوخت های فسیلی نوعی انرژی خورشیدی ذخیره شده هستند.

آینده انرژی‌های فسیلی

نحوه تامین انرژی یکی از دغدغه‌های جهان امروز شده است چه کشورهای که تامین کننده مواد خام انرژی هستند و چه آنهای که با فناوری خود آن را قابل استفاده می‌کنند بسیاری از مردم تمایل دارند بدانند که تا ۲۰۴۰ جهان در مسیر استفاده از انرژی‌های سبز و قابل بازیابی مثل انرژی باد و خورشید حرکت خواهیم کرد یا خیر، سازمان چشم انداز بین‌المللی انرژی به این گونه فکر می‌کند که این تا سال ۲۰۴۰ جهان بیشتر از سوخت فسیلی مثل زغال سنگ و نفت استفاده می‌کند و مصرف انرژی جهانی به شدت افزایش خواهد یافت و درخواست تقاضای انرژی‌های جهانی در کشورهای در حال توسعه بخصوص اسیا افزایش پیدا می‌کند و چین که به تازگی جایگاه بالاترین مصرف انرژی جهان را دارد که این عنوان قبل از این دراختیار کشور آمریکا بود دارای بیشترین سهم در رشد مصرف جهانی در سی سال آینده خواهد بود از مشکلاتی که در اینده گریبان کشورهای توسعه یافته را خواهد گرفت رشد بی‌رویه انتشار کربن در سال ۲۰۴۰ خواهد بود و این عمل باعث می‌شود تغییرات و فشارهای جدید در ژئوپلتیک به وجود آید همچنین این تغییر به پیشرفت فناوری‌های مربوط به انرژی هم منجر می‌شود که در صورتی که کشورهای تولید کننده انرژی به این فناوری‌ها دسترسی پیدا نکنند ضرر بزرگی در بازار انرژی در سال ۲۰۴۰ خواهند خورد از جمله این کشورها می‌توان روسیه را مثال زد که بشدت به درآمدهای حاصل از نفت و گاز خود وابسته است.

1)      پوسته ی زمین دارای شکستگی است احتمال  وقوع زلزله بیشتراست

2)     بعداز وقوع زلزله

3)      چه کارهایی را باید انجام داد؟

4)      با کدام ماده ی شیمیایی می توانیم فعالیت یک کوه آتشفشانی را نمایش دهیم ؟آمونیم دی کرومات-سرکه و جوش شیرین

5)      آتشفشان چه زمانی رخ می دهد ؟ زمانی که مواد آتشفشانی از داخل زمین به سطح آن راه پیداکنند و سنگهای آتشفشانی را به وجود آورند

6)      مواد خارج شده از دهانه ی آتشفشان ها به چند دسته تقسیم می شوند؟ سه دسته-جامد-مایع-گاز

7)      آتشفشانها از نظر فعالیت به چندگروه تقسیم می شوند؟سه دسته-فعال-نیمه فعال-خاموش

8)     آتشفشان فعال چگونه آتشفشانی است؟ به آتشفشانهایی که درحال حاضر یا درسالهای اخیر مواد آتشفشانی ازدهانه ی آن خارج شده باشد آتشفشان فعال می گویند.

9)     در آتشفشان                نیمه فعال فقط گاز از دهانه ی آن خارج می شود.

10)  به آتشفشانهایی که هیچگونه فعالیتی ندارند آتشفشان.خاموش می گویند.

11)  دو آتشفشان نیمه فعال کشورمان عبارتند از......دماوند.....و...تفتان.. و دو آتشفشان خاموش عبارتنداز...سبلان...و..سهند....

12)  هریک از سنگهای آتشفشانی زیر عوامل موثر بر خرابیهای زمین لرزه را نام ببرید. مقدار انرژی آزاد شده-نوع مصالح به کار رفته-تکنولوژی به کار رفته در ساختمان- شکل هندسی ساختمان-نوع ساختمان زمین

13)  اثرات بهداشتی حاصل از زمین لرزه را بنویسید. شیوع بیماریهای واگیر-جمع شدن زباله ها در سطح خیابانها-زیاد شدن حشرات و حیوانات ناقل بیماری-قطع آب و ایجاد مشکل در نظافت شخصی و عمومی-آلودگی آبها و غذا

14)  اثرات و خسارات ساختمانی حاصل از زمین لرزه را بنویسید .شکستن سدها و ایجاد سیل-آتش سوزی و برق گرفتگی-خرابی ساختمانها و ریزش آوار-شکستن شیشه ها-خرابی آسانسورها و تاسیسات زیربنایی شهرها

15)  اثرات اجتماعی زمین لرزه ها را بنویسید. ازدست دادن عزیزان-بروز ناامنی و دزدی-بیکاری-افزایش افراد بی سرپرست و یتیم-بروز مشکلات روحی و روانی

16)  زمین لرزه ها توسط   لرزه نگارها      ثبت می شوند.

17)  وقوع زمین لرزه های خفیف مفیدند یا مضر؟چرا؟ مفیدند-زیرا این زمین لرزه ها باعث آزاد شدن انرژی درونی زمین و جلوگیری از وقوع زمین لرزه های بزرگتر می شوند

18)  معمولا در جاهایی که چه کاربردی دارند؟

توف آتشفشانی:به عنوان مصالح ساختمانی

پوکه ی معدنی:مصالح ساختمانی درسقف و دیوارهای پیش ساخته به خاطر سبک بودن و تخلخل زیاد و سیمان گیری خوب از ویژگیهای این سنگ است

سنگ پا:ساینده در صنعت چوب بری و مصارف بهداشتی

19)  مهمترین گازهای خارج شده از دهانه ی آتشفشان عبارتنداز:.......بخار آب.....و....کربن دی اکسید...

20)  با افزودن جوش شیرین به سرکه گاز...کربن دی اکسید....تولید می شود.

21)  فواید آتشفشانها را بنویسید تشکیل دریاچه-توسعه ی گردشگری-ایجاد زمینهای حاصلخیز-تشکیل مصالح ساختمانی-تشکیل برخی از معادن-انرژی زمین گرمایی-چشمه های آب گرم معدنی-مطالعه ی ساختمان درونی زمین

22)    آتشفشان چه ضررها و اثراتی در زندگی ما دارند؟ ایجاد سونامی-ایجاد زلزله-ریزش خاکستر-انفجارکوه- تغییرات آب و هوایی-عبور ابر سوزان- جریان گدازه ها

بقيه نمونه سوالات در ادمه ي مطالب

تولد انسان روشن شدن کبریتی است 

و مرگش خاموشی آن !

بنگر که در این فاصله چه کردی؟؟؟

گرما بخشیدی...؟

یا 

سوزاندی...